Alimentatie is in Nederland een financiële bijdrage aan de kosten van levensonderhoud van de voormalige partner en eventuele kinderen na een echtscheiding. Het gaat om een bedrag dat u maandelijks krijgt of moet betalen. Als u niet genoeg inkomsten heeft om in uw eigen levensonderhoud te voorzien, heeft u recht op alimentatie. Als u wel voldoende inkomsten heeft om in uw eigen levensonderhoud te voorzien, maar uw ex-partner heeft dat niet, dan kunt u gehouden worden om alimentatie te betalen. Daarbij wordt rekening gehouden met de levensstandaard ten tijde van het huwelijk. Voor de toekenning van partneralimentatie wordt gekeken naar de behoefte van de alimentatiegerechtigde en naar de draagkracht van de alimentatieplichtige. In de praktijk wordt hierover vaak gediscussieerd tussen partijen. Het kan namelijk zo zijn dat uw ex-partner aanspraak maakt op alimentatie, terwijl hij of zij eigenlijk ook zelf zou kunnen werken. Dit kunt u erg onrechtvaardig vinden, maar wat kunt u in zo’n geval doen?
Onvoldoende inkomsten
Degene die aanspraak maakt op partneralimentatie moet aan kunnen tonen dat hij of zij geen of onvoldoende inkomsten heeft om in het eigen levensonderhoud te voorzien en dat hij of zij ook niet in staat is om die inkomsten te genereren. Als u recht heeft op partneralimentatie is het uitgangspunt dat u er alles aan doet om in uw eigen levensonderhoud te voorzien. Deze plicht vloeit voort uit de wet en wordt ook wel een inspanningsverplichting genoemd. Het betekent dat de alimentatiegerechtigde ex-partner geacht wordt om een baan te zoeken tijdens de periode dat hij of zij partneralimentatie ontvangt.
Over de inspanningsverplichting wordt in de praktijk veel geprocedeerd. De alimentatieplichtige is namelijk veelal van mening dat de alimentatiegerechtigde zelf kan werken en op die manier inkomsten kan generen. Daarmee neemt de alimentatieplichtige vaak het standpunt in dat de alimentatiegerechtigde zelf genoeg geld moet kunnen verdienen om in het levensonderhoud te voorzien. De alimentatieplichtige kan ter onderbouwing van zijn of haar standpunt bewijs indienen van bijvoorbeeld door de alimentatiegerechtigde gevolgde opleiding(en) en beschikbare vacatures. De alimentatieplichtige probeert hiermee duidelijk te maken dat er geen, of in ieder geval zo min mogelijk, alimentatie hoeft te worden betaald.
Uit de rechtspraak volgt dat men over de verplichting van de alimentatiegerechtigde om zich in te spannen voor het vinden van een baan niet te lichtvaardig moet denken. De alimentatiegerechtigde moet namelijk voldoende aantonen en onderbouwen dat hij of zij voldoende inspanningen heeft verricht om (meer) verdiencapaciteit te genereren. De alimentatiegerechtigde zal dus moeten aantonen dat hij of zij behoeftig is. Wat wordt verstaan onder ‘voldoende’ aantonen en ‘voldoende’ inspanningen verrichten wordt in de praktijk per specifiek geval beoordeeld.
In sommige gevallen kan de alimentatiegerechtigde niet aan deze inspanningsplicht worden gehouden. Dit kan bijvoorbeeld zijn afgesproken in het echtscheidingsconvenant. Ook kunt u bijvoorbeeld denken aan de volgende situatie die zich in de praktijk heeft voorgedaan: partijen zijn gescheiden en de man moet partner- en kinderalimentatie betalen. Na 7 jaar verzoekt hij de rechter om vermindering van de alimentatie, omdat hij vind dat de vrouw inmiddels zelf in haar onderhoud zou moeten kunnen voorzien. Ter zitting bleek dat het stel bij de scheiding had afgesproken dat de vrouw de dagelijkse zorg voor de kinderen op zich zou nemen. Bij beide kinderen was er sprake van complexe problematiek waarbij de kinderen intensieve zorg nodig hadden. De vrouw werkte ongeveer 13 uur per week als uitzendkracht. Aangezien zij weinig werkervaring had, onder andere vanwege de zorg voor de kinderen, was het niet makkelijk voor haar om een vaste baan te vinden. Haar huidige inkomen was dan ook onder het bijstandsniveau. Onder deze omstandigheden kon niet van de vrouw worden verlangd dat zij volledig aan haar inspanningsplicht zou voldoen en haar werkzaamheden moest uitbreiden, zodat ze geen beroep meer hoefde te doen op partneralimentatie.
Uit bovenstaande voorbeeld blijkt dat het voor de alimentatieplichtige belangrijk is om in de gaten te houden of de alimentatiegerechtigde voldoet aan zijn of haar inspanningsverplichting om zelf inkomsten te genereren. Blijkt uit bewijsstukken het tegendeel of zijn er anderszins vermoedens dat er niet wordt voldaan aan de inspanningsverplichting, dan is het voor de alimentatieplichtige wellicht zinvol om een procedure bij de rechter te starten om de onderhoudsverplichting nog eens te laten onderzoeken. Onze ervaren familierecht advocaten informeren u graag over uw positie en staan u in een dergelijke procedure graag bij.
Heeft u vragen over de alimentatie of wilt u alimentatie aanvragen, wijzigen of stoppen? Neem dan contact op met de scheidingsadvocaten van Law & More. Onze advocaten zijn gespecialiseerd in het (her)berekenen van de alimentatie. Daarnaast kunnen wij u bijstaan in een eventuele alimentatieprocedure. De advocaten van Law & More zijn deskundig op het gebied van personen- en familierecht en begeleiden u, eventueel samen met uw partner, graag door dit proces heen.
