Hennepkwekerij en strafrecht: wat u moet weten (adviesgids)

Een inval, een brief van justitie of zelfs een telefoontje van de energiemaatschappij: wie met een (vermeende) hennepkwekerij te maken krijgt, belandt vaak in één klap in een woud van strafrecht, bestuursrecht en financiële risico’s. Naast een mogelijke strafzaak spelen zaken als sluiting van de woning, een forse energierekening of schadeclaim, problemen met uw huur- of hypotheekverstrekker en gevolgen voor uw VOG. De impact is groot en de tijd om te handelen is vaak kort.

Deze praktische adviesgids helpt u snel grip te krijgen. U leest wat onder de Opiumwet strafbaar is, hoe de politie opspoort en binnentreedt, welke straffen en ontnemingen gangbaar zijn en welke stappen u direct moet nemen om uw positie te beschermen. Helder, concreet en toegespitst op de Nederlandse praktijk, inclusief tips voor verhoor en zitting en wanneer het verstandig is om juridische bijstand in te schakelen.

We nemen u stap voor stap mee: van de grens tussen eigen gebruik en bedrijfsmatige teelt tot uw rol (pleger, medepleger of medeplichtige), extra risico’s als stroomdiefstal en witwassen, de Damocles-sluiting (art. 13b), kosten en verzekeringen, verweren en de gevolgen voor uw strafblad en VOG. Zo gaat u goed voorbereid verder.

Stap 1. Begrijp wat onder de Opiumwet strafbaar is

De Opiumwet verbiedt het telen van hennep. Concreet: het opzetten en onderhouden van een hennepkwekerij is strafbaar. Dit volgt uit art. 3 Opiumwet; art. 11 bepaalt de strafbaarstelling en straffen. Naast teelt zijn ook drugsbezit en drugshandel strafbaar, waardoor een zaak rondom een kwekerij vaak meerdere verdenkingen omvat zodra er planten, knipafval of verkoopindicaties worden aangetroffen.

De ernst die het strafrecht hieraan toekent, hangt sterk samen met de schaal en professionaliteit. Bij vaststelling van bedrijfsmatige teelt kan een gevangenisstraf tot maximaal 6 jaar worden opgelegd. Let op: ook kleine teelt is in principe strafbaar; de nuancering rond maximaal vijf planten en eigen gebruik bespreken we in stap 2.

Stap 2. Eigen gebruik versus bedrijfsmatige teelt: waar ligt de grens?

Voor hennepkwekerij en strafrecht: wat u moet weten, is dit de kernregel: kweken is altijd strafbaar, maar bij maximaal vijf planten hanteert de politie in de praktijk geen actief opsporingsbeleid. Worden niet meer dan vijf planten ontdekt, dan volgt vaak een politiesepot met afstand en worden de planten in beslag genomen. Zodra de teelt als bedrijfsmatig wordt gezien, ligt vervolging voor de hand en loopt u fors meer risico.

Belangrijk: de grens is niet hard. Ook met vijf planten kunt u als bedrijfsmatig worden aangemerkt. Opsporing en justitie kijken niet alleen naar het aantal planten, maar vooral naar de professionaliteit van de teelt en de schaalgrootte. Meer dan vijf planten of een professionele opzet brengt u snel in de categorie “bedrijfsmatige teelt”.

Stap 3. Opsporing en binnentreden: hoe ontdekt de politie een kwekerij?

Opsporing van hennepkwekerijen begint vaak met een anonieme tip (Meld Misdaad Anoniem), geuroverlast of opvallende warmteontwikkeling. Politie gebruikt daarnaast drones, helikopters en warmtekijkers en let op signalen van veel energieverbruik. Voor binnentreden in een woning is een machtiging tot binnentreden nodig; zonder die machtiging mag u de toegang weigeren, al keert de politie in de praktijk snel terug met een machtiging.

• Tips/geur: anonieme melding of geuroverlast door buren.
• Warmtebeelden: warmtemeting met drone/helikopter of warmtecamera.
• Stroomindicaties: hoog verbruik of aanwijzingen van illegale stroomtap.

Stap 4. Ken uw rechten als verdachte: zwijgrecht, advocaat en verhoor

Wordt u aangehouden of uitgenodigd voor verhoor in verband met een hennepkwekerij? U hoeft niet direct te verklaren. Sinds 1 maart 2016 mag een advocaat bij het politieverhoor aanwezig zijn. Maak daar gebruik van: een advocaat bereidt u voor, bewaakt uw positie en adviseert wanneer het verstandiger is uw zwijgrecht te gebruiken. Laat u niet onder druk zetten; ú bepaalt of en wat u verklaart.

• Zwijgrecht: Twijfelt u? Zeg niets en beroep u op uw zwijgrecht; verklaren kan later altijd nog.
• Verhoorbijstand: Vraag uitdrukkelijk om een advocaat vóór en tijdens het verhoor.
• Alleen zekerheden delen: Vertel uitsluitend wat u zeker weet en laat twijfel expliciet opnemen.
• Controleer de verklaring: Lees uw verklaring meerdere keren; ondertekenen maakt wijzigen praktisch onmogelijk.
• Onderteken niets wat u niet begrijpt: Vraag om verduidelijking of weiger te tekenen tot overleg met uw advocaat.

Stap 5. Uw rol en betrokkenheid: pleger, medepleger of medeplichtige

In zaken over een hennepkwekerij weegt uw exacte rol zwaar mee in de strafmaat en ontneming. De rechter kijkt naar uw bijdrage, zeggenschap en samenwerking. Hoe preciezer uw rol wordt afgebakend, hoe beter uw positie vaak wordt.

• Pleger: feitelijk telen/aansturen, beheer installatie, beslissende zeggenschap.
• Medepleger: bewuste, nauwe en volledige samenwerking met gezamenlijke opzet; in de praktijk leidt dit vaak tot circa 25% zwaardere straf.
• Medeplichtige: faciliteren/ondersteunen (bijv. ruimte verhuren, materialen leveren); doorgaans lager aangerekend, maar wel strafbaar en relevant voor ontneming.

Stap 6. Extra strafbare feiten en risico’s: stroomdiefstal, brandgevaar, witwassen en belasting

Bij hennepkwekerijen komen vaak extra verdenkingen kijken die de zaak zwaarder maken en de kosten opstuwen. Denk aan diefstal van stroom, aansprakelijkheid bij brand, witwassen van opbrengsten en fiscale gevolgen. Justitie pakt deze feiten steeds breder aan, wat leidt tot hogere straffen én flinke financiële naschade.

• Stroomdiefstal: Illegaal aftappen is diefstal. Rechters verhogen in veel gevallen de straf, vaak met een extra taakstraf van circa 20 uur. De netbeheerder kan verbruik en herstelkosten op u verhalen.
• Brandgevaar/brandstichting: Onveilige installaties leiden regelmatig tot brand. Ontstaat brand, dan kunt u civiel én strafrechtelijk aansprakelijk zijn.
• Witwassen: Opbrengsten uit teelt kunnen als witwassen worden vervolgd, naast het drugsfeit zelf.
• Belasting en administratie: Inkomsten worden belast. Verwacht navorderingen en mogelijke boetes bij niet-aangegeven winst.
• Samenwerking: Bij structurele samenwerking ligt ook “deelname criminele organisatie” op de loer.

Stap 7. Strafmaat en oriëntatiepunten: welke straf kunt u verwachten?

De strafmaat bij een hennepkwekerij hangt vooral af van het aantal planten, de professionaliteit en uw rol. Bij vastgestelde bedrijfsmatige teelt is de wettelijke maximumstraf 6 jaar gevangenisstraf. Rechters hanteren oriëntatiepunten: bij een eerste ontdekking zonder recidive ziet u vaak een boete of taakstraf met een (korte) voorwaardelijke celstraf. Verzwarend zijn onder meer stroomdiefstal (+ circa 20 uur taakstraf), brandgevaar, handelssporen en medeplegen (circa 25% zwaarder). Medeplichtigheid leidt doorgaans tot een lagere straf.

• Tot 100 planten: geldboete (veelal tot circa €1.000).
• 100–500 planten: ± 120 uur taakstraf + 1 maand voorwaardelijke celstraf.
• 500–1.000 planten: ± 180 uur taakstraf + 2 maanden voorwaardelijke celstraf.

Bij grootschalige/zeer professionele teelt, eerdere oogsten of duidelijke handelsindicaties komt onvoorwaardelijke gevangenisstraf in beeld.

Stap 8. Ontneming en beslag: hoe winst wordt berekend en teruggevorderd

Na ontdekking volgt vaak een ontnemingsvordering: justitie wil het “wederrechtelijk verkregen voordeel” afpakken. Er wordt onderzocht of er eerdere oogsten zijn geweest; die worden veelal geschat. De rechter kan bij oplegging van een ontnemingsmaatregel de hoofdstraaf drukken, maar financieel blijft de impact groot. Ter zekerheid kan beslag worden gelegd op uw spullen en, in sommige gevallen, zelfs op de woning.

• Berekeningsmethode: winst = (aantal planten x geschatte oogsten x opbrengst per plant/gram) – kosten.
• Schatting oogsten: o.a. stof op lampen/filters, oude wortels in potgrond en (afwijkend) energieverbruik.
• Standaardbedragen: politie/OM hanteren vaak standaardopbrengsten per plant/gram; uw advocaat kan die aannames bestrijden.
• Kosten aantonen: bewaar facturen voor materiaal, huur en stroom—niet op de kweeklocatie. Deze drukken het te ontnemen bedrag.

Stap 9. Woning en bestuurlijke maatregelen: huur/koop, sluiting (art. 13b) en ontruiming

Los van de strafzaak krijgt u direct te maken met uw woning. Verhuurders en hypotheekverstrekkers reageren hard op een aangetroffen hennepkwekerij en de burgemeester kan het pand bestuursrechtelijk sluiten op grond van art. 13b Opiumwet (Damocles). Deze trajecten lopen parallel en vragen snelle, gerichte actie.

• Huurwoning: verhuurder kan ontbinding van het huurcontract en ontruiming vorderen.
• Koopwoning: rekening met beslag op de woning in het kader van ontneming; hypotheekverstrekker kan maatregelen nemen.
• Damocles-sluiting (art. 13b): burgemeester kan het pand sluiten bij aangetroffen teelt/handelsindicaties, naast de strafzaak.

Stap 10. Aansprakelijkheid, kosten en verzekeringen: energierekening, herstel en schadeclaims

Naast straf en ontneming volgt vaak een fors financieel staartje. Bij hennepkwekerij en strafrecht: wat u moet weten, is dat u naast het strafdossier ook facturen en claims kunt verwachten. Denk aan energiekosten, herstel van het pand, brandschade en discussies met uw verzekeraar — trajecten die parallel aan de strafzaak lopen.

• Energiekosten/netbeheerder: Illegaal aftappen is diefstal; verbruik en herstel worden op u verhaald.
• Herstel pand: Kosten voor elektra en bouwschade; in huur kan de verhuurder herstel/ontruiming vorderen.
• Brandschade: Ontstaat brand, dan dreigt civiele én strafrechtelijke aansprakelijkheid.
• Verzekeringen: Verzekeraars toetsen streng bij illegale teelt; dekking kan ter discussie staan of worden geweigerd.

Stap 11. Directe acties bij verdenking of aanhouding en voorbereiding op verhoor/zitting

Wordt u verdacht van een hennepkwekerij of bent u aangehouden? De eerste uren bepalen vaak uw ruimte om te manouvreren. Houd het hoofd koel, neem regie en voorkom onnodige risico’s: verklaar niet overhaast, vraag direct bijstand en leg vast wat er gebeurt. Zo beschermt u uw positie richting verhoor, zitting en eventuele ontneming.

• Bel direct een strafrechtadvocaat: Vraag verhoorbijstand en ga niet inhoudelijk in gesprek zonder uw advocaat.
• Gebruik uw zwijgrecht bij twijfel: Verklaren kan later altijd; ondoordachte uitspraken niet terugdraaien.
• Controleer machtiging tot binnentreden: Zonder machtiging mag u de woning weigeren; verleen geen vrijwillige toegang.
• Onderteken niets zonder controle: Lees uw verklaring rustig; wijzigen is later praktisch onmogelijk.
• Laat alles zoals het is: Raak geen apparatuur aan en vernietig niets; laat de situatie intact.
• Bewaar en verzamel bewijs van kosten/positie: Facturen, energierekeningen, huur-/koopcontracten en andere relevante documenten (bij voorkeur buiten de locatie).
• Geen inhoudelijk contact met anderen in de zaak: Vermijd appjes/telefoontjes over de inhoud; bespreek alleen met uw advocaat.
• Noteer direct wat er gebeurt: Tijden, namen van betrokkenen, wat is gezegd/gedaan; dit helpt later in uw verweer.
• Bereid het verhoor en de zitting voor: Maak een korte tijdlijn, noteer wat u wél/niet heeft gedaan en lever onderbouwing tijdig bij uw advocaat aan.

Stap 12. Verweren en processtrategie; wanneer een advocaat inschakelen en hoe Law & More helpt

Sterke verdediging vraagt regie over alle sporen: strafzaak, ontneming en eventuele woningsluiting lopen vaak parallel. Richt de strategie op het beperken van de verdenking, het relativeren of uitsluiten van bewijs en het drukken van de financiële nasleep. Weet wanneer u zwijgt en wat u betwist.

• Onrechtmatig binnentreden: machtiging ontbreekt/gebreken → bewijs uitsluiten.
• Geen bedrijfsmatigheid: ≤ 5 planten, geen professionaliteit aantonen.
• Rolbeperking: medeplichtigheid i.p.v. medeplegen (circa 25% zwaarder).
• Stroomdiefstal: geen opzet; verbruik en “schade” betwisten.
• Ontneming: aantallen/oogsten/opbrengst en kosten hard staven; lagere hoofdstraf vragen.

Bel direct een advocaat bij uitnodiging, aanhouding, beslag of 13b-voornemen. Law & More levert verhoorbijstand, snelle dossieranalyse, stevige verweren en financiële onderbouwing; meertalig, goed bereikbaar en transparant in kosten.

Stap 13. Na de zaak: strafblad, VOG en voorkomen van herhaling

Na afronding van uw strafzaak blijven de gevolgen vaak doorwerken. Een veroordeling komt op uw strafblad en kan gevolgen hebben voor een VOG; toekenning hangt af van functie, screeningsprofiel en actualiteit van het feit. Overleg met uw advocaat over het juiste moment en de onderbouwing van een VOG‑aanvraag.

• Regel betalingen: maak afspraken over ontneming en energie.
• Herstel veiligheid: laat elektra professioneel herstellen/keuren.
• Voorkom recidive: stop elke teelt en zoek begeleiding indien nodig.

Kort samengevat

Kort samengevat: een hennepkwekerij is strafbaar; de 5‑plantenregel biedt geen vrijbrief; opsporing volgt vaak via tips, warmte en stroomdata; u heeft recht op zwijgen en verhoorbijstand; de straf hangt af van schaal, professionaliteit en rol; stroomdiefstal en eerdere oogsten verzwaren; opbrengsten worden ontnomen; daarnaast dreigen woningsluiting en forse kosten.

• Handel snel, maar doordacht.
• Gebruik uw zwijgrecht bij twijfel.
• Schakel direct een strafrechtadvocaat in.
• Controleer machtiging/binnentreden vóór medewerking.
• Bewaar bewijs van kosten en rol.

Wilt u direct advies, verhoorbijstand of hulp bij ontneming of een 13b-sluiting? Plan een gratis en snelle kennismaking met Law & More. Ons team schakelt direct en behartigt uw belangen strafrechtelijk én bestuurlijk.