Echtscheiding en digitale eigendommen: Wat gebeurt er met online accounts en data?

Wanneer je uit elkaar gaat, denk je meestal aan het huis, de auto’s of de bankrekening. Maar wat doe je eigenlijk met al die online accounts, foto’s in de cloud en digitale abonnementen die je samen gebruikte?

Bij een echtscheiding moet je digitale eigendommen zoals gedeelde Netflix-accounts, Google Drive-mappen en sociale media-accounts net zo serieus nemen als fysieke bezittingen. Veel mensen vergeten dit, maar het kan flink misgaan als ex-partners elkaars persoonlijke informatie nog kunnen inzien.

Het regelen van digitale eigendommen vraagt om een heldere aanpak. Je moet bepalen wie welke accounts houdt, privacy beschermen en belangrijke bestanden veilig overdragen.

Dit levert soms verrassend veel vragen op. Je komt er pas achter als je er middenin zit.

Digitale eigendommen bij echtscheiding: kernbegrippen en soorten

Digitale bezittingen bestaan uit allerlei online accounts, bestanden en data die waarde hebben. Die waarde kan financieel, emotioneel of zakelijk zijn.

Wat zijn digitale bezittingen en digitale erfenis?

Digitale bezittingen zijn alles wat je online bezit of beheert. Denk aan accounts bij websites, digitale bestanden en online diensten.

Digitale erfenis draait om wat er na overlijden met deze bezittingen gebeurt. Bij een scheiding gelden weer andere regels.

Belangrijke kenmerken van digitale bezittingen:

• Ze bestaan alleen online.
• Je hebt wachtwoorden of codes nodig voor toegang.
• Ze kunnen geld waard zijn.
• Ze bevatten persoonlijke informatie.

Mensen staan hier zelden bij stil tijdens een scheiding. Toch kunnen deze bezittingen flink wat waard zijn.

De wet ziet digitale bezittingen vaak als gewone eigendommen. Ze vallen dus gewoon onder de verdeling.

Voorbeelden van digitale eigendommen: platforms en bestanden

Social media-profielen en accounts:

• Facebook, Instagram, LinkedIn.
• Twitter, TikTok, Snapchat.
• YouTube-kanalen met abonnees.
• Dating-apps en profielen.

Financiële digitale bezittingen:

• Cryptovaluta zoals Bitcoin.
• Online bankrekeningen.
• PayPal en vergelijkbare betaaldiensten.
• Digitale beleggingsaccounts.

Zakelijke digitale eigendommen:

• Websites en domeinnamen.
• Online winkels.
• E-maillijsten van klanten.
• Digitale marketingaccounts.

Persoonlijke digitale bestanden:

• Foto’s en video’s in de cloud.
• Muziek- en filmcollecties.
• E-books en digitale boeken.
• Documenten en data.

Sommige accounts zijn geld waard door volgers, content of zakelijke contacten. Een Instagram-account met veel volgers kan letterlijk geld opleveren.

Waarde en belang van digitale eigendommen tijdens echtscheiding

De waarde van digitale bezittingen is lastig te bepalen. Sommige accounts hebben een duidelijke geldwaarde, andere vooral emotionele betekenis.

Financiële waarde:

• Cryptovaluta schommelt dagelijks in prijs.
• Zakelijke accounts leveren inkomsten op.
• Digitale collecties kunnen veel waard zijn.
• In sommige games zijn virtuele spullen echt geld waard.

Emotionele waarde:

• Familiefoto’s en herinneringen.
• Persoonlijke berichten en contacten.
• Social media-geschiedenis.
• Creatieve projecten en content.

De verdeling is vaak ingewikkeld omdat meestal één persoon het wachtwoord en de controle heeft.

Praktische problemen:

• De andere partner weet het wachtwoord niet.
• Accounts worden soms verborgen.
• Waarde is lastig vast te stellen.
• Toegang kan zomaar worden afgesloten.

Ex-partners sluiten elkaar soms uit van accounts. Je moet dus eigenlijk al vroeg afspraken maken over digitale bezittingen, anders krijg je geheid gedoe.

Toegangsrechten en verdeling van digitale accounts

Bij een scheiding bepaalt de juridische status of je een account echt bezit of alleen mag gebruiken. De verdeling van digitale bezittingen zoals abonnementen en profielen vraagt om duidelijke afspraken.

Juridische positie: eigendom versus gebruiksrecht

De meeste online accounts geven je geen eigendomsrecht, alleen gebruiksrecht. Je mag het account dus gebruiken, maar het is niet echt van jou.

Voorbeelden van gebruiksrechten:

• Facebook- en Instagram-profielen.
• Google-accounts.
• Apple ID’s.
• Streamingdiensten.

Na een scheiding kun je geen eigendomsrechten op elkaars accounts claimen. De persoon die het account aanmaakte, blijft de gebruiker.

Bij gezamenlijke accounts ligt het net iets anders. Als je samen een account gebruikte, mogen jullie allebei bij de gegevens.

Je bent niet verplicht om gebruikersnamen en wachtwoorden te delen. Na de scheiding mag elke partner de toegang tot persoonlijke accounts weigeren.

Verdelen van digitale tegoeden, abonnementen en profielen

Digitale abonnementen en tegoeden kun je meestal wel verdelen. Ze hebben vaak financiële waarde en tellen mee bij de boedelscheiding.

Wat valt er te verdelen?

• Netflix- en Spotify-abonnementen.
• iTunes-tegoed.
• Google Play-saldo.
• Amazon Prime-accounts.
• Zakelijke social media-profielen.

Gedeelde foto’s en bestanden in de cloud zijn een apart verhaal. Beide partners mogen kopieën maken van gezamenlijke herinneringen.

Social media-accounts zoals Instagram of Facebook blijven bij de oorspronkelijke eigenaar. Je kunt deze accounts niet echt verdelen of overdragen.

Zakelijke profielen zijn soms een uitzondering. Als je samen een bedrijf had, kun je afspreken wie welk profiel krijgt.

Samenwerking of conflicten tussen ex-partners

Samenwerken voorkomt een hoop ellende bij het regelen van digitale accounts. Ex-partners kunnen samen beslissen wie wat houdt.

Conflicten ontstaan vooral bij gedeelde foto’s en bestanden. Soms weigert een partner toegang tot cloudopslag met gezinsfoto’s.

Handige oplossingen:

• Maak kopieën van belangrijke bestanden vóór de scheiding.
• Verander wachtwoorden van persoonlijke accounts.
• Deel tijdelijk de kosten van dubbele abonnementen.

Lukt het niet samen? Dan kan een mediator uitkomst bieden. Sommige scheidingsadvocaten weten veel van digitale bezittingen.

Apple en Google hebben familie-accounts die je makkelijker kunt splitsen. Deze diensten bieden opties om toegang snel in te trekken.

Online accounts en data: wat gebeurt er bij scheiding

Bij een scheiding krijg je ineens te maken met verdeelde toegang tot gezamenlijke social media-accounts, cloudopslag en belangrijke documenten. Wachtwoorden en gebruikersnamen veranderen dan in praktische struikelblokken die voor juridische én emotionele stress zorgen.

Beheer en verwijdering van social media-accounts

Gezamenlijke accounts zijn vaak het lastigst. Facebook-, Instagram- en andere social media-accounts die je samen beheerde, vragen om duidelijke afspraken.

Veel stellen delen wachtwoorden voor family-accounts. Na de scheiding moet je bepalen wie de hoofdbeheerder wordt. De ander raakt de toegang kwijt.

Foto’s en herinneringen op social media kunnen gevoelig liggen. Spreek af of gezamenlijke foto’s verwijderd worden of blijven staan. Denk aan:

• Gezinsfoto’s op Instagram.
• Gezamenlijke Facebook-pagina’s.
• LinkedIn-connecties die zakelijk tellen.
• Gedeelde YouTube-kanalen.

Privacy-instellingen moeten vaak op de schop. Je kunt elkaar blokkeren of posts minder zichtbaar maken. Zo voorkom je pijnlijke confrontaties met nieuwe content.

Sommige platforms bieden speciale scheiding-tools. Facebook laat je bijvoorbeeld posts met je ex verbergen zonder ze meteen te wissen.

Toegang tot cloudopslag, e-mail en belangrijke documenten

Cloud-accounts zoals Google Drive, Dropbox of OneDrive bevatten vaak belangrijke gezinsdocumenten. Belastingaangiftes, hypotheekpapieren en verzekeringsdocumenten staan daar gewoon tussen.

Beide partners hebben die documenten nodig bij de scheiding. Kopiëren en verdelen van bestanden moet zorgvuldig gebeuren.

E-mailaccounts bevatten vaak gevoelige info over geldzaken en kinderen. Gezamenlijke accounts moet je splitsen of sluiten.

Automatische back-ups van telefoons bevatten soms meer dan je denkt. Check goed wat er automatisch wordt gesynchroniseerd naar gedeelde cloud-accounts.

Toegangsrechten moet je opnieuw bekijken. Gedeelde mappen in de cloud krijgen een nieuwe eigenaar, zodat je ex niet meer zomaar bij je persoonlijke documenten kan.

Praktische problemen rond wachtwoorden en gebruikersnamen

Gedeelde wachtwoorden zijn echt een groot veiligheidsprobleem als je uit elkaar gaat. Partners weten vaak elkaars inloggegevens voor bankieren, shoppen en streaming.

Je moet eigenlijk alle wachtwoorden veranderen om ongewenste toegang te voorkomen. Denk aan:

• Bankaccounts en creditcards
• Online shopping-accounts
• Streamingdiensten zoals Netflix
• Utility-accounts voor gas, water, licht
• Verzekeringssites

Gebruikersnamen kunnen voor gedoe zorgen. Als iemand een bedrijfsaccount op beide namen heeft gezet, krijg je meteen eigendomsvragen.

Wachtwoordmanagers zoals LastPass of 1Password staan vaak vol met gezamenlijke inloggegevens. Je moet die exporteren en daarna uit het gedeelde account gooien.

Twee-factor authenticatie kan lastig zijn als die aan de telefoon van je ex hangt. Pas alle accounts met SMS-verificatie aan naar je eigen nummer.

Recovery-opties zoals “wachtwoord vergeten” zijn vaak gekoppeld aan het e-mailadres van je partner. Door dit te wijzigen, voorkom je dat je ex-partner weer toegang krijgt tot belangrijke accounts.

Bescherming van privacy en data na de scheiding

Na een echtscheiding kunnen digitale accounts die je niet goed beheert, tot flinke privacyschendingen leiden. Ex-partners hebben soms nog toegang tot persoonlijke info, wat risico’s geeft voor identiteitsmisbruik en datalekken.

Risico’s van onbeheerde of gedeelde accounts

Gedeelde accounts zijn echt een risico na een scheiding. Je ex kan nog steeds inloggen op gezamenlijke e-mail, social media of financiële diensten.

Dit betekent dat ze toegang kunnen krijgen tot persoonlijke berichten, foto’s en documenten. Ze zouden zelfs berichten kunnen sturen of posts plaatsen namens jou.

Meest kwetsbare accounts:

• E-mail accounts
• Social media platforms
• Streamingdiensten
• Online banking
• Cloudopslag services

Gebruikersnamen en wachtwoorden die jullie allebei kennen, blijven een zwak punt. Ook accounts met hergebruikte wachtwoorden zijn kwetsbaar.

Met een wachtwoordmanager houd je overzicht van welke accounts nog gedeeld zijn. Zo zie je snel waar de risico’s zitten.

Voorkomen van identiteitsmisbruik en datalekken

Verander direct na de scheiding alle wachtwoorden. Begin bij de belangrijkste zoals e-mail en bankzaken.

Zet tweefactorauthenticatie aan waar het kan. Dan heeft niemand zomaar toegang, zelfs niet met het wachtwoord.

Stappen voor beveiliging:

1. Wijzig alle wachtwoorden
2. Controleer ingelogde apparaten
3. Haal onbekende apparaten eruit
4. Update contactgegevens
5. Kijk naar je privacy-instellingen

Een digitale kluis kan handig zijn voor het opslaan van belangrijke documenten. Zo voorkom je dat je ex-partner erbij kan.

Check regelmatig welke apps en diensten toegang hebben tot je accounts. Gooi ongebruikte connecties weg om het risico laag te houden.

AVG, platformreglementen en juridische grenzen

De AVG beschermt persoonsgegevens ook na een scheiding. Ex-partners mogen elkaars persoonlijke data niet zonder toestemming bewaren of delen.

Inloggen op iemand anders’ account zonder toestemming is strafbaar. Dat valt onder computervredebreuk en kan leiden tot boetes of zelfs celstraf.

Juridische bescherming:

• Inzagerecht: Je mag controleren welke gegevens verwerkt worden
• Rectificatie: Je kunt onjuiste gegevens laten aanpassen
• Vergeetrecht: Je mag eisen dat persoonlijke data verwijderd wordt
• Beperking verwerking: Je kunt het gebruik van gegevens laten stoppen

Veel platforms verbieden het delen van accounts. Bij misbruik kun je je account kwijt zijn.

De Autoriteit Persoonsgegevens grijpt in bij ernstige privacyschendingen. Ze kunnen boetes opleggen en maatregelen eisen.

Bij een groot datalek door je ex kan een rechter zelfs een contactverbod opleggen. Zo wordt digitale stalking of intimidatie gestopt.

Regelingen per platform: Facebook, Google, Apple en meer

Grote techbedrijven hebben allemaal hun eigen regels voor accounts na overlijden. Sommige bieden opties als erfeniscontacten, herdenkingsaccounts of volledige verwijdering.

Specifieke procedures en opties per platform

Google heeft de Inactive Account Manager. Je stelt van tevoren in wat er met je gegevens gebeurt als je account inactief raakt.

Je kiest zelf of je data wordt verwijderd of naar iemand gestuurd. Google stuurt een waarschuwing voordat ze iets doen.

Facebook en Instagram werken met een erfeniscontact. Je wijst iemand aan die je account mag beheren als je er niet meer bent.

Die persoon kan berichten plaatsen, vriendschapsverzoeken accepteren en het profiel bijwerken. Ze kunnen geen privéberichten lezen of nieuwe berichten sturen uit jouw naam.

Apple heeft een Digital Legacy programma. Familieleden kunnen toegang krijgen tot foto’s, documenten en iCloud-gegevens.

Apple vraagt om een overlijdensakte en andere papieren. Het kan wel een paar weken duren voor ze toegang geven.

Instellen van erfeniscontact, social media executeur en inactieve accounts

Je moet deze opties instellen zolang je nog leeft. Bij Facebook doe je dit via de beveiligingsinstellingen onder “erfeniscontact”.

Google’s Inactive Account Manager laat je kiezen na hoeveel maanden van inactiviteit het plan start. Je kunt ook een telefoonnummer opgeven voor extra controle.

Voor Apple Digital Legacy wijs je een toegangscontact aan in je Apple ID instellingen. Die krijgt dan een speciale toegangssleutel.

Belangrijke stappen voor het instellen:

• Kies betrouwbare mensen als contact
• Deel toegangscodes en wachtwoorden veilig
• Update je instellingen af en toe
• Laat familie weten wat je geregeld hebt

Herdenking, verwijdering of overdracht van accounts

Facebook verandert accounts in een herdenkingsprofiel als het overlijden wordt gemeld. Vrienden kunnen dan herinneringen delen op de tijdlijn.

Instagram kan profielen ook omzetten naar herdenkingsaccounts. Dan staat er “Herdenking” naast de naam.

Opties per platform:

Voor volledige verwijdering moeten familieleden de klantenservice benaderen. Ze moeten een overlijdensakte en ID laten zien.

Google verwijdert het account helemaal na de gekozen periode. Apple bewaart gegevens voor erfgenamen, maar verwijdert ze niet automatisch.

Praktische stappen voor veilige overdracht en beheer

Het veilig overdragen van digitale eigendommen vraagt om duidelijke stappen en de juiste tools. Een digitale kluis bewaart je toegangsgegevens, terwijl een digitale executeur het beheer op zich neemt.

Digitale kluis en wachtwoordmanager inzetten

Met een wachtwoordmanager houd je je digitale eigendommen overzichtelijk. Alles staat centraal opgeslagen.

Voordelen van een wachtwoordmanager:

• Je ziet al je online accounts bij elkaar
• Gebruikersnamen en wachtwoorden zijn veilig opgeslagen
• Nabestaanden kunnen erbij via het hoofdwachtwoord

De digitale kluis moet toegankelijk zijn voor mensen die je vertrouwt. Deel het hoofdwachtwoord met je partner of executeur.

Belangrijke dingen om op te slaan:

• Sociale media accounts (Facebook, Instagram, LinkedIn)
• Financiële diensten (online banking, PayPal, crypto wallets)
• Cloudopslag (Google Drive, Dropbox, iCloud)
• E-mailaccounts en abonnementen

Benoemen van een digitale executeur of social media executeur

Een digitale executeur regelt online accounts na scheiding of overlijden. Deze persoon krijgt bepaalde rechten en verantwoordelijkheden.

Taken van een digitale executeur:

• Accounts sluiten of overdragen
• Digitale bestanden veiligstellen
• Social media profielen beheren
• Waardevolle digitale activa verzamelen

De social media executeur richt zich vooral op online profielen. Facebook en Instagram hebben speciale tools voor nabestaanden en executeurs.

Het helpt als deze persoon technisch handig is. Je moet ze echt kunnen vertrouwen, want ze krijgen toegang tot persoonlijke info.

Notariële en juridische vastlegging van afspraken

Leg digitale afspraken juridisch vast. Een notaris kan digitale eigendommen opnemen in officiële documenten.

Juridische documenten voor digitale eigendommen:

• Aanvulling op huwelijkse voorwaarden
• Digitale testamentclausules
• Volmachten voor accounttoegang
• Bewaarovereenkomsten voor wachtwoorden

De notaris weet hoe het zit met Nederlandse regels rond digitale erfenis. Privacyregels bepalen wat je mag overdragen.

Goede afspraken voorkomen ruzie achteraf. Wie krijgt toegang tot foto’s, e-mails of social media? Leg het vast.

Diensten veranderen snel, dus updates zijn nodig. Jaarlijkse controle houdt alles actueel.

Vooruitdenken: advies en tips voor het regelen van digitale eigendommen

Als je nu plant, voorkom je gedoe bij scheiding of digitale nalatenschap. Maak een goede inventaris, communiceer duidelijk en houd veranderingen bij. Dat scheelt later een hoop stress.

Vastleggen en up-to-date houden van digitale inventaris

Begin met een lijst van al je digitale bezittingen. Zet daar alle online accounts op die tijdens het huwelijk zijn gebruikt.

Belangrijke categorieën om vast te leggen:

• E-mailaccounts en wachtwoorden
• Social media profielen (Facebook, Instagram, LinkedIn)
• Online bankrekeningen en betaaldiensten
• Streamingdiensten en digitale abonnementen
• Cloudopslag en foto-archieven
• Cryptocurrency wallets
• Online winkelaccounts

Werk de inventaris regelmatig bij. Nieuwe accounts ontstaan soms zonder dat je het merkt.

Het is handig om elke drie maanden de lijst te checken. Zo blijft alles actueel.

Bewaar deze gegevens veilig. Gebruik bijvoorbeeld een wachtwoordmanager of een digitale kluis.

Zorg dat beide partners toegang hebben tot deze info. Anders krijg je later misschien gedoe.

Communiceren met ex-partner en nabestaanden

Goede afspraken voorkomen ruzie over digitale bezittingen. Bespreek wie welke accounts houdt en wie toegang krijgt tot gedeelde data.

Leg schriftelijk vast:

• Gedeelde foto’s en video’s – wie krijgt kopieën
• Gezinsaccounts – wie neemt het abonnement over
• Sociale media – wat gebeurt er met gezinsfoto’s online
• Belangrijke documenten in cloudopslag

Nabestaanden moeten ook weten wat te doen met digitale accounts na overlijden. Zet op papier welke accounts je wilt sluiten en welke mogen blijven bestaan.

Geef nabestaanden toegang tot belangrijke wachtwoorden en duidelijke instructies. Zo voorkom je dat ze later voor verrassingen komen te staan.

Blijven voldoen aan veranderende wetgeving en technologie

Digitale wetgeving verandert snel. Nieuwe privacyregels en data-eigendom kunnen invloed hebben op je digitale erfenis en scheiding.

Blijf op de hoogte van:

• Nieuwe privacywetten die accounts raken
• Wijzigingen in voorwaarden van online diensten
• Technische aanpassingen bij wachtwoordbeheer

Online diensten veranderen hun regels regelmatig. Wat nu overdraagbaar is, kan straks ineens niet meer.

Check elk jaar of je afspraken nog kloppen. Nieuwe technologie zoals biometrische beveiliging kan toegang voor anderen lastig maken.

Pas waar nodig je digitale inventaris en instructies aan.

Veelgestelde vragen

Digitale eigendommen zorgen vaak voor lastige situaties tijdens een echtscheiding. Het verdelen van online accounts, toegangsrechten en digitale waarde vraagt om duidelijke afspraken.

Hoe wordt digitale inhoud verdeeld tijdens een echtscheiding?

De rechtbank ziet digitale inhoud als onderdeel van de gezamenlijke bezittingen. E-books, films, muziek en software worden verdeeld volgens het huwelijksgoederenregime.

Digitale foto’s en video’s van samen worden meestal eerlijk verdeeld. Vaak krijgen beide ex-partners een kopie van deze bestanden.

Persoonlijke accounts op sociale media blijven bij de oorspronkelijke gebruiker. Toch kan de inhoud die samen is gemaakt tot discussie leiden.

Welke rechten heeft mijn ex-partner op gezamenlijke online accounts na de scheiding?

Gezamenlijke streaming accounts moeten worden opgezegd of aan één partner overgedragen. De andere partner verliest dan het gebruiksrecht.

Gedeelde cloud accounts vragen om een duidelijke verdeling van bestanden voordat je toegang intrekt. Iedereen moet zijn eigen gegevens veiligstellen.

Online bankrekeningen en financiële accounts verdeel je volgens de wet. De bank moet wel weten dat je gescheiden bent.

Hoe wordt omgegaan met gedeelde cloud opslag en bestanden bij een echtscheiding?

Cloudopslag telt als digitaal bezit dat je verdeelt. Maak een inventaris van alle bestanden en wijs ze toe aan de juiste eigenaar.

Gezamenlijke documenten zoals belastingaangiften en contracten kopieer je voor beide partijen. Persoonlijke bestanden gaan naar de eigenaar.

Foto’s van de kinderen deel je tussen beide ouders. Familievideo’s en herinneringen worden meestal gelijk verdeeld.

Wat zijn de stappen om wachtwoorden en toegang te beheren voor digitale accounts na een scheiding?

Verander meteen alle gedeelde wachtwoorden na de scheiding. Zo voorkom je ongewenste toegang.

Werk twee-factor authenticatie bij en sluit de ex-partner uit. Vergeet niet telefoontoegang en backup codes te resetten.

Splits gedeelde wachtwoordmanagers op. Maak allebei een eigen account aan voor toekomstige wachtwoordopslag.

Kan ik het exclusieve gebruiksrecht over digitale aankopen claimen na mijn scheiding?

Digitale aankopen die je tijdens het huwelijk doet, horen bij de gezamenlijke bezittingen. De rechter beslist wie wat mag houden.

Softwarelicenties kun je vaak niet overdragen aan iemand anders. De oorspronkelijke koper houdt meestal het gebruiksrecht.

Games en in-app aankopen blijven aan het originele account gekoppeld. Overdragen naar een ander is technisch bijna nooit mogelijk.

Hoe wordt de waarde van digitale activa bepaald in het kader van een echtscheiding?

Je kijkt naar de huidige marktwaarde van digitale activa. Cryptocurrency en NFT’s? Die bereken je gewoon aan de hand van de actuele koersen.

Voor software en digitale abonnementen draait het om de resterende gebruiksduur. Jaarlijkse licenties zijn meestal meer waard dan die maandelijkse abonnementen.

Experts schatten de waarde van sociale media accounts met commerciële potentie. Vooral influencer-accounts en zakelijke profielen kunnen verrassend veel waard zijn.