Onttrekking van ouderlijk gezag klinkt misschien als een zwaar juridisch begrip, maar de kern ervan is helaas een hele menselijke en pijnlijke situatie. Het betekent dat een ouder een kind bewust weghoudt van de andere ouder die ook het wettelijke gezag heeft. Contact wordt hierdoor simpelweg onmogelijk gemaakt.
Dit gaat veel verder dan een ruzie over de omgangsregeling. We hebben het hier over een strafbaar feit in Nederland. Het is een doelbewuste actie die het recht op een familieleven van zowel het kind als de andere ouder volledig ondermijnt.
Wat betekent onttrekking aan ouderlijk gezag precies?
Stel je voor dat je samen met de andere ouder het gezag deelt. Zie het als twee kapiteins die samen een schip besturen. Bij onttrekking gooit één kapitein de ander plotseling overboord, grijpt het roer en vaart met het schip – jullie kind – naar een onbekende plek, volledig buiten het bereik van de ander.
Zo’n handeling is meer dan alleen een afspraak niet nakomen. Het is een bewuste poging om het gezag van de andere ouder te negeren en diegene volledig buitenspel te zetten. Dit kan op allerlei manieren gebeuren.
Kern van de overtreding
De essentie van onttrekking van ouderlijk gezag is de opzet. Het gaat niet om een misverstand of een eenmalige aanpassing van de planning. De ouder die het kind onttrekt, doet dit met de intentie om de andere ouder met gezag de toegang tot het kind te weigeren.
Een praktisch voorbeeld maakt dit direct duidelijk: een moeder besluit zonder enig overleg of toestemming met haar kind naar een andere stad te verhuizen. Ze vertelt de vader niet waar ze heen gaan, blokkeert zijn telefoonnummer en reageert niet meer op e-mails. Hierdoor wordt het voor de vader fysiek onmogelijk gemaakt om zijn ouderlijk gezag uit te oefenen en zijn kind te zien.
Deze situatie is niet zomaar een privékwestie tussen ouders; het is een misdrijf dat de fundamentele rechten van zowel het kind als de gedupeerde ouder schendt. Het tast de wettelijke structuur aan die juist is bedoeld om het welzijn van het kind te beschermen.
Wie zijn de betrokken partijen?
Bij onttrekking zijn er altijd drie centrale partijen betrokken:
- Het kind: Het kind is het voornaamste slachtoffer. Zijn of haar recht op contact met beide ouders wordt geschonden.
- De onttrekkende ouder: De ouder die het kind opzettelijk weghoudt en daarmee een strafbaar feit pleegt.
- De gedupeerde ouder: De ouder met wettelijk gezag aan wie het kind wordt onttrokken.
Het is cruciaal om te beseffen dat de wet hier zwaar aan tilt. Om dit complexe onderwerp helder en overzichtelijk te maken, hebben we de kernpunten samengevat in de onderstaande tabel.
Kernpunten van onttrekking ouderlijk gezag
De onderstaande tabel geeft een samenvatting van de belangrijkste aspecten die onttrekking aan het ouderlijk gezag definiëren, inclusief de betrokken partijen en de kern van de overtreding.
Aspect | Omschrijving |
---|---|
Definitie | Het opzettelijk weghouden van een minderjarige van de ouder die (mede) het wettelijk gezag heeft. |
Betrokkenen | Het kind, de onttrekkende ouder en de gedupeerde ouder met gezag. |
Kern van de overtreding | De opzettelijke en eenzijdige actie die contact en uitoefening van gezag onmogelijk maakt. |
Juridische status | Een strafbaar feit volgens het Nederlandse Wetboek van Strafrecht, niet slechts een civiel geschil. |
Deze elementen vormen samen de juridische basis van onttrekking. Het is dus geen lichtzinnige zaak, maar een serieuze overtreding met verstrekkende gevolgen.
De juridische gevolgen volgens de Nederlandse wet
Wanneer een ouder op eigen houtje besluit om de andere ouder de toegang tot hun kind te ontzeggen, wordt er een serieuze grens overschreden. Dit is geen simpel meningsverschil meer over de omgangsregeling, maar een actie die diep ingrijpt in het wettelijke systeem dat juist is ontworpen om kinderen te beschermen. Precies om die reden ziet de Nederlandse wetgever de onttrekking aan het ouderlijk gezag niet als een civiele kwestie, maar als een serieus misdrijf.
De juridische basis hiervoor ligt stevig verankerd in ons Wetboek van Strafrecht. Het gaat om een bewuste daad die het rechtssysteem niet onbestraft laat, omdat het welzijn en de stabiliteit van het kind direct op het spel staan.
Artikel 279 Wetboek van Strafrecht
De kern van de strafbaarheid is vastgelegd in Artikel 279 van het Wetboek van Strafrecht. Dit artikel stelt het opzettelijk onttrekken van een minderjarige aan het wettige gezag strafbaar. Het doel van deze wet is glashelder: de gezagsrelatie beschermen en de veiligheid en het welzijn van het kind waarborgen.
Het is cruciaal om het verschil te zien tussen een civiel conflict en een strafrechtelijke onttrekking.
- Civiel conflict: Dit draait vaak om onenigheid over de praktische invulling van een omgangsregeling. Denk aan een ouder die het kind een uur te laat terugbrengt of een vakantie die niet lekker is afgestemd. Frustrerend, zeker, maar de intentie is meestal niet om de andere ouder permanent buitenspel te zetten.
- Strafrechtelijke onttrekking: Hier speelt opzet een hoofdrol. De onttrekkende ouder handelt bewust om het contact volledig te saboteren en het gezag van de ander te ondermijnen. Een verhuizing naar een onbekend adres of het stelselmatig weigeren van ieder contact zijn hier voorbeelden van.
De wet trekt hier dus een scherpe lijn, waarbij de intentie achter de handeling allesbepalend is voor de juridische beoordeling.
In de kern stelt de wet dat geen enkele ouder het recht heeft om eenzijdig de band tussen het kind en de andere gezaghebbende ouder door te snijden. Het overtreden van deze fundamentele regel wordt gezien als een misdrijf tegen zowel het kind als de rechtsorde.
Mogelijke straffen en verzwarende omstandigheden
De gevolgen van een veroordeling voor onttrekking aan het ouderlijk gezag zijn niet mis en moeten absoluut niet onderschat worden. De wet voorziet in zware straffen om de ernst van het delict te benadrukken en als afschrikmiddel te fungeren.
In Nederland kan de maximale straf oplopen tot zes jaar gevangenisstraf of een hoge geldboete van de vierde categorie. De rechter kijkt naar allerlei factoren, maar de wet kent ook verzwarende omstandigheden die de strafmaat flink kunnen verhogen. Wordt er bijvoorbeeld list, geweld of bedreiging gebruikt, of is het kind jonger dan twaalf jaar? Dan kan de gevangenisstraf oplopen tot wel negen jaar. Dit laat zien hoe serieus de wetgever de bescherming van jonge kinderen neemt.
Ouders die hiermee te maken krijgen, kunnen aangifte doen, zelfs als de politie de zaak in eerste instantie als een civiel geschil afdoet.
Belangrijk om te weten is dat een strafrechtelijke procedure naast een civiele procedure kan lopen. Een gedupeerde ouder kan bijvoorbeeld via een kort geding proberen de omgang te herstellen, terwijl het Openbaar Ministerie tegelijkertijd de strafzaak tegen de onttrekkende ouder voorbereidt.
Hoe onttrekking er in de praktijk uitziet
De juridische teksten over het onttrekken van ouderlijk gezag kunnen soms wat droog en abstract overkomen. Maar achter deze regels schuilen vaak hartverscheurende situaties met echte gezinnen. Om te begrijpen hoe een rechter of de jeugdbescherming naar zo’n zaak kijkt, helpt het enorm om naar concrete voorbeelden te kijken. Deze geanonimiseerde casussen maken tastbaar welke factoren de doorslag geven en hoe de juridische realiteit eruitziet.
Een scenario dat we helaas vaker zien, is dat van een ouder die – vaak na een conflict – besluit het recht in eigen hand te nemen. Dit soort acties heeft verstrekkende gevolgen voor iedereen, maar raakt het kind natuurlijk het hardst.
Voorbeeld 1: De plotselinge verhuizing naar het buitenland
Stel je voor: een moeder vertrekt na een verhitte discussie over de vakantieplanning met haar twee jonge kinderen naar familie in het buitenland. Ze doet dit zonder toestemming van de vader. In eerste instantie verkoopt ze het als een korte vakantie, maar al snel wordt pijnlijk duidelijk dat ze helemaal niet van plan is om terug te komen.
Ze verbreekt alle contact, neemt een nieuw telefoonnummer en schrijft de kinderen in op een lokale school. Voor de vader is dit een absolute nachtmerrie. Hij heeft gezamenlijk gezag, maar kan zijn kinderen van de ene op de andere dag niet meer zien of spreken.
Wat gebeurt er dan?
- Aangifte: De vader doet direct aangifte van onttrekking aan het ouderlijk gezag. Omdat de kinderen de grens over zijn, speelt er ook een zaak van internationale kinderontvoering.
- Juridische stappen: Zijn advocaat zet onmiddellijk een procedure in gang op basis van het Haags Kinderontvoeringsverdrag om een snelle terugkeer van de kinderen af te dwingen.
- Oordeel rechter: De rechter zal de moeder sommeren om de kinderen onmiddellijk terug te brengen. Als ze dit negeert, hangen haar serieuze juridische en strafrechtelijke gevolgen boven het hoofd.
Dit voorbeeld laat perfect zien hoe een eenzijdige beslissing kan uitmonden in een complexe, internationale juridische strijd. De rechter stelt hierbij altijd maar één belang voorop: dat van het kind.
Voorbeeld 2: Het frustreren van de omgangsregeling
Een ander scenario dat veel voorkomt, is de ouder die niet verhuist, maar de omgangsregeling stelselmatig saboteert. Denk aan een vader die volgens een door de rechter vastgestelde regeling zijn dochter elk weekend hoort te zien. De moeder begint echter steeds vaker met smoesjes: de dochter is ziek, ze heeft een kinderfeestje of ze ‘wil’ zogenaamd niet komen.
Wat als een incident begint, groeit uit tot een vast patroon. De vader staat keer op keer voor een dichte deur en merkt dat het contact met zijn dochter verwatert. Dit is een slinkse, maar net zo schadelijke vorm van onttrekking. De moeder neemt het kind niet fysiek weg, maar maakt de uitoefening van het gezag en de omgang in de praktijk onmogelijk.
Rechters doorzien dit patroon van frustratie van de omgang vaak als een vorm van ouderverstoting en een schending van het gezag. Het kan leiden tot maatregelen zoals een ondertoezichtstelling door jeugdbescherming of zelfs een wijziging van de hoofdverblijfplaats van het kind.
Recente rechtszaken onderstrepen hoe ernstig dit wordt genomen. In een zaak veroordeelde de Rechtbank Overijssel een moeder tot negen maanden gevangenisstraf omdat ze haar vier kinderen ruim tweeënhalf jaar had onttrokken aan het gezag van de vader. Ze was zonder toestemming naar het buitenland vertrokken, ondanks eerdere uitspraken die het gezag en de hoofdverblijfplaats aan de vader hadden toegewezen.
Dit soort voorbeelden toont aan dat de Nederlandse rechtspraak onttrekking van gezag absoluut niet licht opvat.
Deze praktijkvoorbeelden laten zien dat onttrekking ouderlijk gezag vele gezichten heeft. Van een plotselinge verdwijning tot een langzame ondermijning van de omgang, de gevolgen zijn altijd ingrijpend. Het is dan ook cruciaal om bij het eerste vermoeden direct juridisch advies in te winnen.
Een concreet stappenplan voor gedupeerde ouders
De ontdekking dat uw kind mogelijk aan uw ouderlijk gezag wordt onttrokken, is een van de zwaarste klappen die een ouder kan krijgen. Gevoelens van paniek en onzekerheid nemen al snel de overhand. Precies op dat moment is het cruciaal om niet impulsief te reageren, maar juist gestructureerd te werk te gaan. Dit stappenplan biedt houvast en helpt u om proactief en weloverwogen te handelen, wat de kans op een goede afloop aanzienlijk vergroot.
Het allerbelangrijkste is om het hoofd koel te houden. Impulsieve acties, zoals boze berichten sturen of de confrontatie opzoeken aan de deur van de andere ouder, kunnen later tegen u worden gebruikt in een juridische procedure. Volg liever de volgende stappen.
Stap 1: Documenteer alles, direct en zorgvuldig
Uw allereerste en belangrijkste actie is bewijs verzamelen. Vanaf het moment dat u een vermoeden heeft van onttrekking, legt u alles vast. Een sterk dossier is namelijk het fundament van uw juridische positie, of het nu gaat om een civiele procedure of een eventuele strafrechtelijke aangifte.
Begin met een gedetailleerd logboek van alle gebeurtenissen. Noteer data, tijdstippen en wat er precies is voorgevallen. Hiermee creëert u een heldere tijdlijn die een patroon van tegenwerking kan aantonen en uw zaak kracht bijzet.
Verzamel daarnaast concrete bewijsstukken. Denk hierbij aan:
- Communicatie: Sla alle e-mails, WhatsApp-berichten en sms’jes op waarin de andere ouder omgang weigert, afspraken afzegt of simpelweg onbereikbaar is.
- Gemiste afspraken: Houd nauwkeurig bij elke keer dat de omgangsregeling niet wordt nageleefd. Noteer ook de reden die (eventueel) werd gegeven.
- Getuigen: Waren er vrienden, familieleden of buren getuige van gemiste ophaalmomenten? Vraag hen dan of ze bereid zijn om een verklaring af te leggen.
Deze documentatie is onmisbaar voor zowel uw advocaat als de rechter.
Stap 2: Schakel onmiddellijk een gespecialiseerde advocaat in
De materie rondom onttrekking aan het ouderlijk gezag is juridisch complex en vraagt om specialistische kennis. Wacht dus niet met het inschakelen van professionele hulp. Een advocaat gespecialiseerd in familierecht kan de situatie direct goed inschatten en u adviseren over de meest effectieve strategie.
Een goede advocaat zal in eerste instantie vaak proberen de situatie te de-escaleren, bijvoorbeeld door een formele brief te sturen. Mocht dat geen effect hebben, dan kan hij of zij direct een kort geding starten om de omgang af te dwingen. Dit is doorgaans de snelste route naar een resultaat op korte termijn.
Een snelle juridische interventie is cruciaal. Hoe langer de onttrekking duurt, hoe moeilijker het kan zijn om de band met uw kind te herstellen en de situatie terug te draaien.
Kies voor een advocaat met ervaring in zowel civiele procedures als de strafrechtelijke kant van onttrekking. De experts van Law & More Advocaten kunnen u adviseren over de te nemen stappen en u gedurende het hele traject bijstaan.
Stap 3: Doe aangifte bij de politie
Als de onttrekking voortduurt en elk contact onmogelijk blijft, is het doen van aangifte bij de politie een serieuze en belangrijke stap. Zoals we al eerder bespraken, is onttrekking aan het ouderlijk gezag een strafbaar feit volgens Artikel 279 van het Wetboek van Strafrecht.
Neem al uw verzamelde bewijsmateriaal mee naar het politiebureau. Wees er wel op voorbereid dat de politie de zaak in eerste instantie kan afdoen als een ‘civiele kwestie’ en mogelijk weigert de aangifte op te nemen. Helaas komt dit regelmatig voor.
Wat kunt u doen als uw aangifte wordt geweigerd?
- Blijf kalm en beleefd: Vraag naar de reden van de weigering en noteer de naam en functie van de betreffende agent.
- Verwijs naar de wet: Benadruk dat het hier gaat om een strafbaar feit (Artikel 279 Sr) en niet zomaar een geschil over een omgangsregeling.
- Laat uw advocaat ingrijpen: Uw advocaat kan namens u contact opnemen met de Officier van Justitie om de aangifte alsnog af te dwingen.
Een aangifte zet de situatie op scherp en kan de onttrekkende ouder dwingen tot medewerking. Hoewel het niet altijd direct leidt tot herstel van de omgang, is het wel een krachtig signaal. U laat hiermee zien aan de andere ouder en alle betrokken instanties dat u deze situatie uiterst serieus neemt. Door deze stappen methodisch te volgen, vergroot u de kans op een oplossing en beschermt u de rechten van uzelf en, nog belangrijker, die van uw kind.
De rol van instanties en uw advocaat
Wanneer u midden in een procedure over onttrekking van ouderlijk gezag zit, kan het voelen alsof u er helemaal alleen voor staat. De juridische wereld lijkt complex en onpersoonlijk. Gelukkig hoeft u dit niet alleen te doen; er zijn verschillende instanties en professionals die ieder hun eigen taak hebben in dit proces. Als u weet wie wat doet, kunt u gerichter handelen en de juiste hulp inschakelen.
In de praktijk zijn er grofweg twee sporen die naast elkaar kunnen lopen: het civiele recht en het strafrecht. Beide hebben een ander doel en er zijn andere partijen bij betrokken. Uw advocaat is hierin uw strategische gids, die u helpt de weg te vinden tussen deze verschillende instanties.
De politie en het strafrechtelijke traject
De politie komt in beeld zodra u aangifte doet van onttrekking aan het ouderlijk gezag. Hun rol is puur strafrechtelijk. Ze nemen uw aangifte op, proberen bewijs te verzamelen en kunnen een onderzoek starten. Het is wel belangrijk om te beseffen dat de politie niet zomaar de omgang kan afdwingen; dat is echt een taak voor de civiele rechter.
De focus van de politie ligt op de vraag of er een strafbaar feit is gepleegd volgens Artikel 279 van het Wetboek van Strafrecht. Na het onderzoek gaat het dossier naar de Officier van Justitie. Die beslist of de andere ouder strafrechtelijk wordt vervolgd. Dit traject is vaak een kwestie van de lange adem en is er vooral op gericht om de onttrekkende ouder verantwoordelijk te houden voor zijn of haar daden. Het zorgt zelden voor een snelle oplossing om het contact met uw kind te herstellen.
De Raad voor de Kinderbescherming
De Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) heeft een heel andere, maar cruciale rol. Alles wat zij doen, draait om één ding: het welzijn en de veiligheid van het kind. De rechter schakelt de RvdK vaak in als er serieuze zorgen zijn, bijvoorbeeld wanneer een conflict over het gezag lang aansleept en schadelijk is voor de ontwikkeling van een kind.
De RvdK voert een onafhankelijk onderzoek uit en geeft de kinderrechter advies. Zo’n onderzoek kan bestaan uit:
- Gesprekken met u en de andere ouder.
- Een gesprek met uw kind, als de leeftijd dat toelaat.
- Informatie opvragen bij de school of andere hulpverleners die al betrokken zijn.
Op basis van hun bevindingen brengen ze een advies uit. Dat kan variëren van het instellen van een ondertoezichtstelling (OTS) tot, in hele ernstige gevallen, een advies om het hoofdverblijf of zelfs het gezag te wijzigen. De RvdK dwingt zelf niets af, maar hun advies legt veel gewicht in de schaal bij de uiteindelijke beslissing van de rechter.
De onmisbare rol van uw familierechtadvocaat
Uw advocaat is de spil in het hele proces. Hij of zij is de enige professional die direct en uitsluitend úw belangen behartigt. Een advocaat gespecialiseerd in familierecht overziet het speelveld en stippelt samen met u de meest effectieve route uit.
Uw advocaat is niet alleen uw juridische vertegenwoordiger, maar ook uw strategisch adviseur. Hij of zij helpt u het civiele pad te bewandelen voor een snelle oplossing, terwijl het strafrechtelijke traject op de achtergrond kan doorlopen.
De taken van uw advocaat zijn breed en veelzijdig:
- Directe actie via civiel recht: Het starten van een kort geding is vaak de snelste en meest effectieve stap. Hiermee kan de rechter op zeer korte termijn een uitspraak doen om de omgangsregeling te herstellen, vaak onder druk van een dwangsom.
- Communicatie met instanties: Uw advocaat is de schakel tussen u en de politie, het Openbaar Ministerie en de RvdK. Hij of zij zorgt dat uw dossier op orde is en dat uw kant van het verhaal helder naar voren komt.
- Procedurele begeleiding: De advocaat stelt de juiste verzoekschriften op, bereidt de zittingen met u voor en voert namens u het woord in de rechtbank.
Het is dan ook van groot belang een advocaat te kiezen die ervaring heeft met complexe familiezaken, zoals de specialisten van Law & More Advocaten. Terwijl de politie en de RvdK hun eigen, vaak tragere procedures volgen, kan uw advocaat via de civiele rechter proberen het contact met uw kind zo snel mogelijk weer te herstellen.
De impact op kinderen en de bredere context
Ver achter alle juridische documenten en de strijd tussen advocaten staat de persoon om wie het écht draait: het kind. Hoewel de focus vaak op de rechten van de ouders ligt, is de emotionele en psychologische impact van de onttrekking van ouderlijk gezag op een kind vaak het meest verwoestend. Dat gaat veel dieper dan simpelweg een ouder missen.
Voor een kind is het contact met beide ouders een fundamenteel onderdeel van zijn of haar identiteit en gevoel van veiligheid. Wanneer dit contact abrupt wordt verbroken, zonder duidelijke uitleg, kan dit leiden tot gevoelens van verlies, schuld en diepe verwarring. Kinderen zijn van nature loyaal aan beide ouders en kunnen de complexe conflicten van volwassenen niet overzien.
De kern van het probleem is dat een kind gedwongen wordt te kiezen, of het gevoel krijgt dat het de oorzaak is van het conflict. Deze last kan leiden tot langdurige psychologische schade, zoals hechtingsproblemen, angststoornissen en een laag zelfbeeld.
Het is daarom cruciaal dat elke stap die u als ouder overweegt, wordt getoetst aan de vraag: “Wat is op de lange termijn het beste voor mijn kind?” Soms is juridische actie onvermijdelijk, maar het perspectief van het kind moet altijd centraal staan.
De onderliggende oorzaken van gezagsconflicten
Conflicten over ouderlijk gezag ontstaan zelden in een vacuüm. Vaak liggen er diepere problemen aan ten grondslag die een toch al moeilijke situatie laten escaleren. Financiële spanningen, bijvoorbeeld, kunnen een enorme druk op ex-partners leggen en werken als een katalysator voor conflicten over de zorgregeling en het gezag.
De structurele verhoging van de kinderalimentatie in Nederland is een factor die hier soms onbedoeld aan bijdraagt. Hoewel bedoeld om het kind te ondersteunen, kan de financiële druk de spanningen verergeren. Organisaties die ouders bijstaan, signaleren dat deze financiële aspecten de dynamiek in een toch al complexe scheiding verder kunnen bemoeilijken.
Exacte cijfers over het aantal aangiftes zijn niet altijd openbaar, maar belangenorganisaties zien een duidelijke toename in het aantal meldingen. Dit wijst op een groeiend maatschappelijk probleem.
De rol van belangenorganisaties
In dit ingewikkelde landschap spelen belangenorganisaties een onmisbare rol. Zij bieden niet alleen een luisterend oor, maar ook praktische ondersteuning en een juridische wegwijzer voor gedupeerde ouders.
Deze stichtingen en verenigingen doen meer dan alleen individuele hulp bieden. Ze agenderen het probleem ook op maatschappelijk en politiek niveau en pleiten voor:
- Serieuze behandeling van aangiftes: Ze dringen erop aan dat de politie en het Openbaar Ministerie aangiftes van onttrekking direct serieus nemen als strafbaar feit, in plaats van het af te doen als een civiele kwestie.
- Preventie en de-escalatie: Door vroegtijdige bemiddeling en ondersteuning proberen ze te voorkomen dat conflicten uit de hand lopen.
- Focus op het kind: Ze benadrukken voortdurend dat het recht van het kind op contact met beide ouders de hoogste prioriteit moet hebben.
Door de focus te verleggen van de strijd tussen de ouders naar de impact op het kind, wordt duidelijk waarom elke juridische stap zorgvuldig moet worden afgewogen. Het uiteindelijke doel is immers niet om een conflict te ‘winnen’, maar om een stabiele en veilige omgeving voor het kind te waarborgen.
Veelgestelde vragen over onttrekking ouderlijk gezag
De juridische wereld rondom onttrekking van het ouderlijk gezag kan ingewikkeld en zelfs intimiderend aanvoelen. Zeker als u midden in een emotioneel geladen en stressvolle periode zit. Daarom geven we hieronder antwoord op een paar van de meest prangende vragen, zodat u snel heldere en praktische informatie bij de hand heeft.
Wat is het verschil met het niet nakomen van een omgangsregeling?
Dit is een cruciaal onderscheid om te maken. Het niet nakomen van een omgangsregeling kan een eenmalig voorval zijn, zoals het te laat terugbrengen van uw kind. Onttrekking aan het ouderlijk gezag is daarentegen een doelbewuste en structurele actie om u als andere gezaghebbende ouder volledig buiten spel te zetten en elk contact onmogelijk te maken.
Stel, uw ex-partner brengt uw kind een dag te laat terug van vakantie door autopech. Dat is frustrerend, maar valt onder het niet nakomen van de gemaakte afspraken. Maar als uw ex-partner zonder enige aankondiging naar een onbekend adres verhuist en alle communicatie blokkeert, dan spreken we van onttrekking. En dat is een strafbaar feit.
Kan ik meteen de politie bellen als de omgang wordt geweigerd?
Hoewel onttrekking een misdrijf is, is 112 bellen meestal niet de aangewezen weg, tenzij uw kind in direct gevaar verkeert. Het is verstandiger om eerst bewijs te verzamelen. Denk aan schriftelijke communicatie, zoals appjes of e-mails. Met dit dossier kunt u vervolgens een afspraak maken op het politiebureau om aangifte te doen.
Te snel aangifte doen kan in het familierecht soms tegen u werken; het wordt al snel gezien als een escalerende stap. Daarom is het sterk aan te raden om juridisch advies in te winnen voordat u deze stap zet.
Het uiteindelijke doel is altijd een oplossing die in het belang van uw kind is. Soms leidt een civiele procedure, zoals een kort geding, sneller tot contactherstel dan het vaak langdurige strafrechtelijke traject.
Wat als ik geen gezag heb, maar wel een omgangsregeling?
Als u geen wettelijk gezag heeft, kunt u geen aangifte doen van onttrekking aan het ouderlijk gezag. Het strafbare feit is namelijk specifiek gekoppeld aan het ondermijnen van het gezag. Dit betekent gelukkig niet dat u met lege handen staat.
In zo’n situatie kunt u de volgende stappen ondernemen:
- Civiele procedure: Via een advocaat kunt u een kort geding starten. Daarmee dwingt u de nakoming van de door de rechter vastgestelde omgangsregeling af.
- Dwangsom eisen: De rechter kan de andere ouder een dwangsom opleggen voor elke keer dat de omgangsregeling niet wordt gerespecteerd.
- Gezag aanvragen: Het stelselmatig dwarsbomen van de omgang kan een sterk argument zijn om in de toekomst alsnog gezamenlijk gezag aan te vragen. U toont hiermee aan dat de andere ouder het belang van het kind (contact met beide ouders) schaadt.
Hoe snel kan een rechter ingrijpen?
Een groot voordeel van de civiele route is de snelheid. Een kort geding kan vaak al binnen enkele weken tot een maand voor de rechter komen. In deze procedure vraagt u de rechter om een onmiddellijke voorziening, zoals het direct hervatten van de omgang.
De rechter zal de belangen afwegen en vrijwel altijd oordelen dat het contact tussen kind en ouder zo snel mogelijk hersteld moet worden. Alleen als er zeer zwaarwegende redenen zijn om dit niet te doen, zal de rechter anders beslissen. Snelle actie via een gespecialiseerde advocaat is hierbij essentieel.