Veel mensen vragen zich af: wat doet een advocaat nu eigenlijk?Veel mensen vragen zich af: wat doet een advocaat nu eigenlijk? De meeste mensen denken direct aan pleiten in een rechtszaal, maar dat is slechts een klein onderdeel van het werk. In de kern is een advocaat uw juridische partner, iemand die helpt om problemen te voorkomen, conflicten op te lossen en uw belangen te verdedigen wanneer dat nodig is.

De kerntaken van een advocaat in de praktijk

Het werk van een advocaat gaat veel verder dan de rechtszaal en rust op meerdere pijlers. Een goed begrip van deze rollen laat zien hoe een advocaat in verschillende situaties van onschatbare waarde kan zijn. Het gaat niet alleen om reageren op problemen, maar juist om het creëren van de best mogelijke uitkomst voor u als cliënt.

Deze combinatie van proactief handelen, strategisch denken en, indien nodig, effectieve vertegenwoordiging maakt een advocaat een onmisbare gids in het juridische landschap.

Een herkenbaar scenario uit de praktijk

Stelt u zich voor: u heeft een conflict met uw werkgever over uw ontslag. Een goede advocaat stapt niet meteen naar de rechter. De eerste stap is altijd adviseren: wat zijn uw rechten en hoe sterk staat u? Vervolgens begint de onderhandelingsfase. Hier probeert de advocaat een eerlijke schikking te treffen met uw werkgever, zoals een passende ontslagvergoeding.

Pas als onderhandelen echt niets oplevert, wordt de gang naar de rechtbank overwogen. Dit gestructureerde proces bespaart vaak onnodige tijd, geld en stress.

De primaire rol van een advocaat is om als uw juridische belangenbehartiger op te treden. Ze vertalen complexe wet- en regelgeving naar een duidelijke strategie en concrete acties die uw positie beschermen en versterken.

Met een groeiend aantal juridische specialisten in Nederland is de juiste hulp gelukkig goed beschikbaar. Op 1 januari 2025 stonden er 18.723 advocaten ingeschreven bij de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA). Dat komt neer op ongeveer één advocaat per duizend inwoners.

De vier primaire rollen van een advocaat

Om de veelzijdigheid van het beroep samen te vatten, kunnen we de taken van een advocaat verdelen in vier kernrollen. Elk van deze rollen vraagt om een andere aanpak, maar samen vormen ze de basis van effectieve juridische bijstand.

Rol	Beschrijving van de taak
Adviseur	Geeft proactief juridisch advies om risico’s te identificeren en problemen te voorkomen.
Onderhandelaar	Treedt op als bemiddelaar om conflicten buiten de rechtbank op te lossen en schikkingen te treffen.
Procesvertegenwoordiger	Verdedigt de belangen van de cliënt in de rechtbank en voert juridische procedures.
Strateeg	Ontwikkelt een alomvattende juridische strategie om de doelen van de cliënt te bereiken.

Deze rollen laten zien dat een advocaat meer is dan alleen een pleiter; het is een adviseur, een strateeg en een partner die u door complexe juridische wateren navigeert. Bij Law & More integreren we deze rollen in onze unieke vierstappenmethode om voor elke cliënt de beste resultaten te behalen.

Adviseren en onderhandelen om rechtszaken te voorkomen

Het klassieke beeld van een advocaat? Dat is vaak iemand in toga die vurig pleit in de rechtbank. Hoewel dat zeker een onderdeel is van het vak, is dit maar een fractie van het antwoord op de vraag: wat doet een advocaat precies? Veel van het belangrijkste werk vindt juist plaats buiten de rechtszaal, met als doel een procedure te voorkomen.

Een goede advocaat treedt in de eerste plaats op als een proactieve adviseur. Je kunt hem of haar zien als een juridische navigator die u helpt om obstakels te omzeilen voordat u er überhaupt tegenaan loopt. Dit preventieve werk is cruciaal om toekomstige conflicten, hoge kosten en een hoop stress te besparen.

Voorkomen is beter dan genezen

In de praktijk kan preventief advies allerlei vormen aannemen. Denk bijvoorbeeld aan situaties als:

• Contractbeoordeling: Het laten checken van een arbeidsovereenkomst of een huurcontract voordat u uw handtekening zet. Een advocaat herkent direct nadelige clausules die u later duur kunnen komen te staan.
• Bedrijfsdocumenten: Advies bij het opstellen van waterdichte algemene voorwaarden voor uw bedrijf of webshop. Dit legt een stevig juridisch fundament onder uw onderneming.
• Transactiebegeleiding: Juridische hulp bij de aan- of verkoop van een woning of bedrijf, zodat alle afspraken correct en volledig op papier komen te staan.

Dit soort proactieve stappen beschermen uw belangen en bieden u zekerheid.

De kern van goed juridisch advies is niet alleen het oplossen van problemen die al bestaan, maar vooral het creëren van een situatie waarin problemen veel minder kans krijgen om te ontstaan.

De kracht van onderhandelen

Wanneer een conflict toch onvermijdelijk lijkt, is de gang naar de rechter niet direct de eerste stap. Onderhandelen is vaak een veel betere optie. Een advocaat is getraind om als een objectieve en strategische onderhandelaar op te treden, wat vaak leidt tot een sneller en gunstiger resultaat.

Stel u voor: uw verbouwing loopt uit op een fiasco. De aannemer levert prutswerk en weigert het te herstellen. In plaats van direct een dure en tijdrovende rechtszaak te starten, zal uw advocaat eerst de aannemer aansprakelijk stellen en de onderhandeling aangaan. Het doel is dan om tot een schikking te komen, bijvoorbeeld een financiële vergoeding of de eis dat de werkzaamheden alsnog correct worden uitgevoerd. Zo’n oplossing bespaart niet alleen geld, maar ook een hoop tijd en emotionele energie.

Bepalen wanneer je een advocaat nodig hebt

Weten wanneer u juridische hulp moet inschakelen, kan het verschil betekenen tussen een beheersbaar probleem en een slepend, kostbaar conflict. Niet elke situatie vraagt direct om een advocaat, maar soms is uitstel een groot risico. Hoe weet u dus wanneer het tijd is om de telefoon te pakken?

Het antwoord hangt sterk af van de aard en de ernst van uw situatie. Er is een belangrijk onderscheid tussen momenten waarop een advocaat simpelweg verstandig is, en gevallen waarin juridische vertegenwoordiging wettelijk verplicht is. Dit verschil helpt u om de juiste beslissing te nemen.

Wanneer is een advocaat verplicht?

In het Nederlandse rechtssysteem is de hulp van een advocaat niet altijd een vrije keuze. Voor de meeste civiele procedures bij de rechtbank, het gerechtshof en de Hoge Raad is procesvertegenwoordiging door een advocaat een wettelijke vereiste. Zonder advocaat kunt u simpelweg geen zaak beginnen of uzelf verdedigen.

Denk hierbij aan situaties zoals:

• Echtscheidingen: Het indienen van een echtscheidingsverzoek moet altijd via een advocaat.
• Hogere financiële geschillen: Zaken met een financieel belang dat uitkomt boven de € 25.000.
• Hoger beroep: Als u het niet eens bent met een uitspraak van de kantonrechter en in hoger beroep wilt gaan.

In deze gevallen is de vraag dus niet of u een advocaat nodig heeft, maar welke advocaat u het beste kunt kiezen.

Wanneer is een advocaat verstandig?

Naast de verplichte gevallen zijn er talloze scenario’s waar een advocaat niet wettelijk is voorgeschreven, maar wel extreem verstandig is. Dit geldt vooral wanneer de belangen groot zijn, de materie ingewikkeld is of de emoties hoog oplopen.

Een advocaat biedt niet alleen juridische kennis, maar ook een objectief en strategisch perspectief. Dit is cruciaal in situaties waarin u zelf te betrokken bent om de beste beslissingen te nemen.

Overweeg juridische hulp bij:

• Een dreigend ontslag: Een advocaat kan uw ontslag aanvechten of onderhandelen over een betere vaststellingsovereenkomst.
• Strafrechtelijke verdenking: Zodra u verdachte bent in een strafzaak, is deskundige bijstand essentieel om uw rechten te beschermen.
• Complexe contracten: Bij het aangaan van een belangrijke zakelijke overeenkomst of het kopen van onroerend goed.
• Erfeniskwesties: Om conflicten over de verdeling van een nalatenschap te voorkomen of op te lossen.

In dit soort situaties helpt een advocaat u om uw positie te versterken en kostbare fouten te vermijden.

Het stappenplan van een advocaat in de praktijk

Het werk van een advocaat kan soms abstract lijken. Om het tastbaar te maken, helpt het om een typisch juridisch traject op te delen in duidelijke, logische stappen. Zo wordt het antwoord op de vraag “wat doet een advocaat nou precies?” een stuk concreter en weet u bij elke fase precies wat u kunt verwachten. Dat geeft niet alleen inzicht, maar ook een gevoel van controle over uw eigen zaak.

Natuurlijk is elk juridisch probleem uniek. Toch volgt een goede aanpak vaak een herkenbare structuur. Het begint altijd met goed luisteren en analyseren, en het eindigt met een concrete oplossing. Deze gestructureerde aanpak zorgt ervoor dat er geen belangrijke details over het hoofd worden gezien en dat de strategie perfect is afgestemd op uw doelen.

Stap 1: Kennismaking en analyse

Alles begint met een kennismakingsgesprek. Dit is een cruciale eerste fase waarin u uw situatie uitlegt en alle relevante documenten en informatie deelt. De advocaat luistert aandachtig, stelt gerichte vragen en graaft tot de juridische kern van het probleem. Het doel is simpel: een compleet en helder beeld krijgen van uw positie, de feiten en wat u wilt bereiken.

Op basis van deze analyse volgt een eerste, eerlijke inschatting van uw kansen en de mogelijke risico’s. Transparantie staat hierbij voorop. Een goede advocaat belooft u geen gouden bergen, maar schetst een realistisch beeld van wat haalbaar is.

Stap 2: Strategie en plan van aanpak

Na de analyse is het tijd voor de strategie. Samen met u stelt de advocaat een glashelder plan van aanpak op. In dit plan staat precies beschreven welke stappen we gaan nemen, wat de aanpak wordt – bijvoorbeeld eerst onderhandelen en pas daarna naar de rechter – en wat de verwachte doorlooptijd en kosten zijn.

Een effectieve strategie is een gezamenlijke routekaart. U weet precies welke weg wordt ingeslagen en waarom. Dit zorgt voor duidelijkheid en voorkomt verrassingen achteraf.

Dit strategische plan vormt de ruggengraat voor alle verdere acties. Het is een levend document dat we kunnen bijstellen als de situatie verandert, maar het biedt altijd een duidelijk kader voor onze samenwerking.

Stap 3 en 4: Uitvoering en afronding

Zodra de strategie is goedgekeurd, gaat de advocaat voor u aan de slag. Dit is de uitvoeringsfase, waarin de advocaat namens u handelt. Wat betekent dit concreet?

• Communicatie: Het voeren van alle correspondentie met de tegenpartij.
• Onderhandeling: Gesprekken voeren om tot een goede schikking te komen.
• Processtukken: Het opstellen en indienen van juridische documenten, zoals een dagvaarding of een verweerschrift.
• Vertegenwoordiging: U bijstaan tijdens een zitting in de rechtbank.

Gedurende dit hele proces houdt de advocaat u continu op de hoogte van alle ontwikkelingen. De laatste stap is de afronding van de zaak. Dit kan een bereikte schikking zijn, een vonnis van de rechter, of de afronding van een adviestraject. De advocaat zorgt voor een correcte afhandeling en bespreekt het eindresultaat met u.

Veel kantoren, waaronder Law & More, hanteren een vergelijkbare gestructureerde werkwijze om het proces voor cliënten overzichtelijk en beheersbaar te houden.

Deze visuele weergave van de vierstappenmethode laat goed zien hoe een logische en cliëntgerichte aanpak werkt. Het toont aan dat een traject, van de eerste kennismaking tot de uiteindelijke afronding, voorspelbaar en beheersbaar kan zijn. Precies dat maakt de samenwerking met een advocaat een stuk minder intimiderend.

De kosten van een advocaat: wat kunt u verwachten?

De angst voor een hoge, onvoorspelbare rekening is voor veel mensen een drempel om juridische hulp te zoeken. Dat is begrijpelijk, maar die onduidelijkheid is gelukkig nergens voor nodig. Duidelijkheid over de financiële kant van een zaak is een cruciaal onderdeel van wat een advocaat voor u doet. Het is goed om te weten dat er verschillende manieren zijn waarop de kosten worden berekend.

De meest gebruikelijke methode is het uurtarief. De advocaat brengt hierbij een vast bedrag per uur in rekening voor al het werk dat hij of zij voor u verricht. Een andere optie is een vaste prijs, ook wel een fixed fee genoemd. Dit is een totaalbedrag dat u vooraf afspreekt voor de hele zaak. Zo weet u precies waar u aan toe bent.

In sommige gevallen wordt er gewerkt op basis van no-cure-no-pay. Dit betekent dat u alleen betaalt als er een bepaald resultaat wordt bereikt. Let wel, deze aanpak is in Nederland niet voor alle soorten zaken toegestaan en komt vooral voor in letselschadezaken.

Gefinancierde rechtsbijstand

Wat veel mensen niet weten, is dat juridische hulp niet altijd duur hoeft te zijn. Voor mensen met een lager inkomen en vermogen is er gefinancierde rechtsbijstand, vaak bekend als ‘pro deo’. Simpel gezegd betaalt de overheid dan een groot deel van de advocaatkosten voor u.

Gefinancierde rechtsbijstand zorgt ervoor dat iedereen toegang heeft tot het recht, ongeacht de dikte van de portemonnee. Het is een fundamenteel onderdeel van ons rechtssysteem.

Om hiervoor in aanmerking te komen, kijkt de overheid naar uw inkomen en vermogen van twee jaar geleden. Voldoet u aan de voorwaarden? Dan kunt u via de Raad voor Rechtsbijstand een ‘toevoeging’ aanvragen. Afhankelijk van uw inkomen betaalt u wel een eigen bijdrage. Dit is een vast bedrag dat een stuk lager ligt dan de normale advocaatkosten. Law & More werkt niet op basis van gefinancierde rechtsbijstand.

Veelgestelde vragen over advocaten

Zelfs na een heldere uitleg over de taken, de kosten en de werkwijze van een advocaat, blijven er vaak nog specifieke vragen over. Dat is logisch, want het recht is een complex vakgebied. In dit gedeelte geven we daarom korte en duidelijke antwoorden op de meest voorkomende vragen, zodat u met een compleet beeld de juiste stappen voor uw eigen situatie kunt zetten.

Twijfel wegnemen is immers de eerste stap naar een effectieve oplossing.

Wat is het verschil tussen een advocaat en een jurist?

Dit is misschien wel de meest gestelde vraag, en het antwoord is essentieel. Hoewel zowel een advocaat als een jurist een rechtenstudie hebben afgerond, is ‘advocaat’ een wettelijk beschermde titel. Een advocaat is beëdigd door de rechtbank en moet zich houden aan de strenge gedragsregels van de Nederlandse Orde van Advocaten.

Het belangrijkste verschil in de praktijk? Een advocaat mag u in vrijwel alle rechtszaken bijstaan. Een jurist kan u uitstekend adviseren en namens u onderhandelen, maar zijn bevoegdheid in de rechtszaal is een stuk beperkter. Zo mag hij u bijstaan bij de kantonrechter (denk aan huur- of arbeidsgeschillen tot € 25.000), maar bij de meeste andere civiele procedures is de vertegenwoordiging door een advocaat verplicht.

Hoe kies ik de juiste advocaat voor mijn probleem?

De juiste advocaat kiezen is een cruciale stap voor een succesvol traject. Het draait niet alleen om juridische kennis, maar zeker ook om een vertrouwensband. Deze stappen helpen u de beste match te vinden:

1. Specialisatie is de sleutel: Zoek een advocaat die thuis is in het rechtsgebied van uw zaak. Of het nu gaat om familierecht, strafrecht of ondernemingsrecht, diepgaande kennis maakt het verschil.
2. Doe online onderzoek: Neem een kijkje op de website van het kantoor. Lees over de ervaring van de advocaten en zoek naar recensies van cliënten die u voorgingen.
3. Plan een kennismakingsgesprek: Gebruik dit eerste contact om de aanpak, de persoonlijke klik en de kosten te bespreken. De belangrijkste vraag die u zichzelf moet stellen: voel ik me begrepen en heb ik vertrouwen in de voorgestelde strategie?

Een goede advocaat is niet alleen een juridisch expert, maar ook een partner die met u meedenkt. De ‘klik’ tijdens het eerste gesprek is daarom net zo belangrijk als de expertise van het kantoor.

Is het eerste gesprek met een advocaat gratis?

Dit is een veelvoorkomend misverstand. Er is geen vaste regel die stelt dat het eerste gesprek gratis is; dit verschilt per kantoor. Law & More biedt wel een gratis eerste kennismakingsgesprek aan, doorgaans van ongeveer 30 minuten.

Dit gesprek is bedoeld om uw zaak kort te verkennen. U kunt uw situatie uitleggen en de advocaat kan een eerste inschatting maken van de haalbaarheid en de mogelijke vervolgstappen.