Stalking

Inleiding

In 2023 werden 225.000 Nederlanders van 15 jaar of ouder slachtoffer van stalking. Dit betrof 137.000 vrouwen en 90.000 mannen. Vaak kent het slachtoffer de stalker, bijvoorbeeld een ex-partner, kennis, familielid, collega of vriend. Bij Law & More begrijpen we hoe belangrijk het is om snel en effectief in te grijpen, of u nu slachtoffer bent of wordt beschuldigd van stalking. In deze blog bespreken we wat stalking precies inhoudt, welke juridische stappen mogelijk zijn en hoe wij u kunnen ondersteunen.

Wat is stalking?

Stalking is het herhaaldelijk lastigvallen van iemand op een manier die angst of onrust veroorzaakt. Waar stalking vroeger vaak fysiek plaatsvond, zoals het opwachten op straat, zien we tegenwoordig een toename van online stalking. Dit kan bestaan uit dreigende berichten, herhaaldelijke telefoontjes, pogingen om social media-accounts te hacken of het verspreiden van leugens over het slachtoffer en diens familie. Het is belangrijk om dit gedrag serieus te nemen en actie te ondernemen. Wacht niet te lang om juridische stappen te zetten – hoe eerder u ingrijpt, hoe sneller wij u kunnen helpen.

Vormen van stalking

Stalking kan verschillende vormen aannemen. Hier zijn de meest voorkomende gedragingen:

• Fysiek volgen: De stalker volgt het slachtoffer op straat, naar werk, school of andere locaties.
• Communicatie: Dit kan variëren van herhaaldelijk bellen, sms’en, e-mails sturen tot het achterlaten van berichten op sociale media.
• Surveillance: De stalker houdt het slachtoffer continu in de gaten, mogelijk met behulp van technologie zoals GPS-trackers of verborgen camera’s.
• Intimidatie: Bedreigingen of andere vormen van agressief gedrag om angst in te boezemen.

Checklist bij stalking

Hoe meer vragen met “ja” beantwoord worden, hoe groter de kans dat er sprake is van stalking:  

1. Is de stalking al langer dan twee weken aan de gang?
2. Investeert de stalker veel tijd, energie en/of geld?
3. Volgt de stalker het slachtoffer naar verschillende locaties zoals werk, school, of huis?
4. Heeft de stalker geprobeerd contact op te nemen via verschillende kanalen (telefoon, e-mail, social media)?
5. Heeft de stalker ongewenste cadeaus of pakketjes naar het slachtoffer gestuurd?
6. Heeft de stalker persoonlijke informatie van het slachtoffer gebruikt om deze te intimideren of schade toe te brengen?
7. Hebben stalker en slachtoffer een intieme relatie gehad?
8. Heeft de stalker eerder geweld gebruikt?
9. Heeft de stalker aangegeven ten einde raad te zijn?
10. Heeft de stalker gedreigd met moord of zelfmoord?
11. Laat de stalker heftige boosheid zien?
12. Heeft de stalker spullen van het slachtoffer vernield?
13. Is het slachtoffer erg bang voor de stalker en diens gedragingen?
14. Is de stalker ooit gearresteerd of veroordeeld voor stalking of gerelateerde misdrijven?

Stalking in de praktijk: slachtoffers

Voor slachtoffers kan stalking leiden tot aanzienlijke emotionele en psychische stress. Bij Law & More begrijpen we dat uw veiligheid en rust prioriteit hebben. Veelvoorkomende gevolgen zijn:

1. Angst en onveiligheid: Slachtoffers voelen zich constant in de gaten gehouden, wat hun dagelijkse leven kan ontwrichten.
2. Sociale isolatie: Uit angst voor confrontaties beperken slachtoffers vaak hun sociale contacten.
3. Juridische procedures: Het is belangrijk om zo snel mogelijk aangifte te doen bij de politie en bewijsmateriaal te verzamelen.
4. Beschermingsmaatregelen: Wij kunnen een straat- of contactverbod aanvragen om de stalker op afstand te houden.

Tips om met stalking om te gaan:

1. Bewijs verzamelen: leg elke actie, maar dan ook echt elke actie, vast met een videocamera en schrijf alles op. Registreer elk klein detail met datum en tijdstip. Neem gesprekken op, maak screenshots van berichten;
2. Wees duidelijk tegen je directe omgeving over wat er speelt;
3. Neem contact op met een advocaat;
4. Neem contact op met de politie;
5. Ga goed om met de stalker. Is de stalker een bekende, stel deze exact op de hoogte van wat je wilt en vooral van wat je niet wilt. Verder is het belangrijk om nooit in te gaan op voorstellen of eisen van de stalker.

Hoe wij kunnen helpen

Ons advocatenkantoor biedt uitgebreide ondersteuning aan slachtoffers van stalking. Wij helpen u met:

• Het verzamelen van bewijsmateriaal; dit bewijs wordt vaak geleverd op basis van verstuurde sms- en Whatsapp-berichten, historische belgegevens van de telefoon, verklaringen van getuige dat de verdachte herhaaldelijk op een bepaalde plaats is geweest en camerabeelden;
• Het indienen van aangiftes bij de politie;
• Het aanvragen van beschermingsmaatregelen, zoals een contact- of straatverbod;
• Vertegenwoordiging in de rechtszaal om uw zaak krachtig te verdedigen.

Onze advocaten begeleiden u bij elke stap, van het verzamelen van bewijs tot de verdediging van uw zaak in de rechtszaal.

Stalking in de praktijk: verdachten

Als u wordt beschuldigd van stalking, kan dit ingrijpende juridische en persoonlijke gevolgen hebben. Het proces verloopt meestal als volgt:

1. Aangifte en onderzoek: Na de aangifte begint de politie een onderzoek, waarbij u mogelijk verhoord wordt en bewijs tegen u wordt verzameld;
2. Tijdelijke maatregelen: De politie of het Openbaar Ministerie kan tijdelijke maatregelen opleggen tijdens het onderzoek, zoals een contactverbod;
3. Rechtszaak: Indien er voldoende bewijs is, kan de zaak naar de rechter worden gebracht. U heeft recht op een eerlijk proces en wij kunnen u verdedigen tegen de beschuldigingen;
4. Straf: Indien schuldig bevonden, kan de straf variëren van een boete tot gevangenisstraf, of zelfs verplichte psychologische begeleiding.

Een belangrijke factor bij stalking is dat er meer nodig is dan alleen een aangifte om te worden vervolgd. Er moet dus meer bewijs zijn. Het Openbaar Ministerie moet aantonen dat de verdachte stelselmatig inbreuk heeft gemaakt op de persoonlijke levenssfeer van het slachtoffer met de bedoeling om deze te dwingen iets te doen, na te laten, te verdragen of angst aan te jagen.

Hoe wij kunnen helpen bij verdediging

Als u wordt beschuldigd van stalking, is het van cruciaal belang om juridische bijstand te zoeken. Ons advocatenkantoor begrijpt dat iedere zaak uniek is en biedt een sterke, deskundige verdediging. Wij zorgen ervoor dat uw rechten worden beschermd en dat u een eerlijk proces krijgt.

• Beoordeling van het bewijs: Wij analyseren grondig het bewijs om te bepalen of de aanklacht gerechtvaardigd is;
• Juridische verdediging: Wij zorgen ervoor dat uw rechten worden beschermd en dat u een eerlijk proces krijgt;
• Persoonlijke begeleiding: Onze advocaten begeleiden u stap voor stap door het juridische proces, zodat u precies weet wat u kunt verwachten en hoe wij u kunnen helpen om de beste uitkomst te bereiken;

Juridisch kader stalking

Stalking, wordt in juridische termen belaging genoemd. Volgens artikel 285b Wetboek van Strafrecht is stalking in het kort “het stelselmatig en opzettelijk inbreuk maken op de privacy van een ander”, waardoor die persoon zich hierdoor gehinderd of onveilig voelt.

Stelselmatig karakter

Om te voldoen aan de definitie van het strafbare feit, dient de belaging ook stelselmatig te zijn. Dit houdt in dat één enkel telefoontje niet als stalking kan worden beschouwd. Echter, als er sprake is van een combinatie van verschillende gedragingen, zoals het sturen van herhaalde berichten en het fysiek volgen van iemand, kan dat wel als stalking worden gezien. De essentie ligt hierbij in de mate van intensiteit, de duur en/of de frequentie van het gedrag.

De Hoge Raad kijkt bij de beoordeling of sprake is van stelselmatigheid naar verschillende factoren:

• Aard, duur, frequentie en intensiteit: Hoe vaak en hoe ernstig is het gedrag?
• Omstandigheden en invloed: Onder welke omstandigheden hebben de gedragingen plaatsgevonden en wat is de impact op het slachtoffer?

In februari 2021 besloot de rechtbank in Rotterdam een verdachte vrij te spreken van stalking, omdat het stelselmatige karakter van het gedrag ontbrak. De verdachte had gedurende meer dan een jaar slechts op drie momenten contact opgenomen met de aangeefster. Voor een verdachte kan het daarom van groot belang zijn om een advocaat in te schakelen die kan aantonen dat er geen sprake is van systematisch of herhaaldelijk gedrag.  

Oogmerk

In het Wetboek van Strafrecht worden verschillende begrippen gebruikt om aan te geven dat de dader een bepaald doel voor ogen moet hebben gehad met zijn handelingen. Een van die begrippen is ‘oogmerk’. In de context van belaging gaat het om de ander ‘te dwingen iets te doen, niet te doen of te dulden dan wel vrees aan te jagen’.

Het is echter niet noodzakelijk dat het slachtoffer daadwerkelijk iets doet of nalaat vanwege de acties van de dader. Het gaat hier puur om de intentie van de dader, wat vaak moeilijk te bewijzen kan zijn. De wetgever stelt dat het moet gaan om gedrag dat in het algemeen geschikt is om een bepaalde reactie bij het slachtoffer uit te lokken.

Conclusie

Stalking is een ernstig misdrijf met ingrijpende gevolgen voor zowel het slachtoffer als de verdachte. Het is essentieel voor slachtoffers om hun rechten te kennen en juridische stappen te ondernemen om hun veiligheid te waarborgen. Voor verdachten is het cruciaal om juridische bijstand te zoeken om een eerlijke behandeling te waarborgen.

Bij ons advocatenkantoor begrijpen we de complexiteit van stalkingzaken en bieden we gespecialiseerde juridische ondersteuning voor zowel slachtoffers als verdachten. Onze ervaren advocaten staan klaar om u te helpen met deskundig advies en effectieve juridische bijstand.