Tekortkoming in de Nakoming: Essentiële Gids voor Ondernemers

Tatsu Created with Sketch. Edit With Tatsu

Wanneer is er daadwerkelijk sprake van tekortkoming

Contractuele geschillen kunnen complex zijn. Het is daarom belangrijk om te begrijpen wanneer er sprake is van een tekortkoming in de nakoming. Simpel gezegd, betekent dit dat een partij zijn contractuele verplichtingen niet, niet volledig of niet correct nakomt. Dit kan verschillende vormen aannemen.

Vormen van tekortkoming

Tekortkomingen kunnen zich op diverse manieren voordoen.

• Gedeeltelijke nakoming: Hier wordt slechts een deel van de afgesproken prestatie geleverd. Denk aan een bestelling van 100 laptops waarbij je er maar 50 ontvangt.
• Ondeugdelijke nakoming: De prestatie wordt wel geleverd, maar voldoet niet aan de overeengekomen kwaliteit. Bijvoorbeeld als de 100 laptops wel geleverd worden, maar niet naar behoren functioneren.
• Volledige onmogelijkheid tot nakoming: De prestatie kan simpelweg niet meer geleverd worden. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door overmacht, zoals een brand in de fabriek waar de laptops geproduceerd worden.

Onderscheid tussen wanprestatie en vertraging

Niet elke tekortkoming is meteen een wanprestatie. Toerekenbaarheid speelt hier een belangrijke rol. Is de tekortkoming de schuld van de schuldenaar? Dan is er sprake van wanprestatie. Is de tekortkoming echter ontstaan door overmacht, dan ligt de schuld niet bij de schuldenaar.

Ook vertraging kan een tekortkoming zijn. Pas na een ingebrekestelling met een redelijke termijn en het uitblijven van nakoming binnen die termijn, spreken we van verzuim. De ingebrekestelling is dus een essentiële stap.

Juridische stappen ondernemen

Bij een tekortkoming in de nakoming kunt u verschillende juridische stappen zetten.

• Nakoming eisen: U kunt de schuldenaar alsnog dwingen de overeengekomen prestatie te leveren.
• Schadevergoeding vorderen: U kunt een vergoeding eisen voor de geleden schade door de tekortkoming.
• Overeenkomst ontbinden: U kunt de overeenkomst beëindigen en eventueel reeds betaalde bedragen terugvorderen.

De juiste aanpak hangt af van uw specifieke situatie en belangen. Goed juridisch advies is hierbij cruciaal.

Bewijs en rechtspositie

Voor een sterke rechtspositie is bewijs essentieel. Verzamel daarom alle relevante documentatie, zoals contracten, correspondentie en facturen. Deskundigenrapporten kunnen ook waardevol zijn. Een goede voorbereiding vergroot uw kansen op een succesvolle afwikkeling.

Elke situatie is uniek. Win daarom juridisch advies in bij een expert, bijvoorbeeld Law & More, om de beste strategie te bepalen. Zij kunnen u helpen bij het vaststellen van de tekortkoming, het opstellen van een ingebrekestelling en het bepalen van de juiste juridische stappen.

De juridische basis die elke ondernemer moet kennen

Voor elke ondernemer is een goed begrip van de juridische basis rondom tekortkoming in de nakoming essentieel. Het vormt de kern van het contractrecht en kan bepalend zijn voor het succesvol claimen van uw recht of het maken van onnodige kosten. Een belangrijk aspect hiervan is de ingebrekestelling.

De ingebrekestelling: een cruciale stap

De ingebrekestelling is een formele, schriftelijke aanmaning. Hierin krijgt de schuldenaar een redelijke termijn om alsnog aan zijn verplichtingen te voldoen. Vaak is deze stap verplicht voordat u verdere juridische stappen kunt ondernemen. Zie de ingebrekestelling als een laatste waarschuwing.

De schuldenaar krijgt hiermee de kans om de situatie te herstellen, voordat er serieuzere consequenties volgen.

Het vaststellen van een “redelijke termijn” is cruciaal. Wat redelijk is, hangt af van de situatie. Een termijn van 14 dagen wordt vaak gehanteerd, maar dit kan variëren. Een te korte termijn kan door de rechter als onredelijk worden gezien. Een te lange termijn kan u onnodig lang opzadelen met de problemen.

Een goed opgestelde ingebrekestelling bevat de volgende punten:

• De precieze tekortkoming: Wat is er misgegaan?
• De gewenste actie: Wat moet de schuldenaar doen om het probleem op te lossen?
• De redelijke termijn: Hoelang heeft de schuldenaar de tijd om te reageren en de tekortkoming te herstellen?
• De gevolgen bij het niet nakomen binnen de gestelde termijn: Welke stappen onderneemt u dan?

Artikel 6:82 BW: de hoeksteen van verzuim

Artikel 6:82 van het Burgerlijk Wetboek (BW) is in Nederland cruciaal bij het vaststellen van verzuim. Verzuim treedt volgens deze wet in wanneer een schuldenaar schriftelijk wordt aangemaand, met een redelijke termijn voor nakoming, en deze nakoming vervolgens uitblijft.

Een rechtszaak uit 2018, Hof ‘s-Hertogenbosch van 13 februari 2018, toonde aan dat een ingebrekestelling dient om te bepalen tot wanneer de schuldenaar zijn verplichtingen kan nakomen zonder in verzuim te zijn. Verder onderzoek naar dit onderwerp kan nuttig zijn.

Wanneer is een ingebrekestelling niet nodig?

Er zijn uitzonderingen op de regel. Als nakoming blijvend onmogelijk is, bijvoorbeeld door verlies van de te leveren goederen, is een ingebrekestelling niet nodig. Ook als uit de houding van de schuldenaar blijkt dat aanmaning nutteloos is, kunt u de ingebrekestelling achterwege laten. Bijvoorbeeld wanneer de schuldenaar expliciet aangeeft niet te zullen nakomen.

De juiste aanpak bij een tekortkoming

Strategisch denken is belangrijk bij een tekortkoming. Soms is het nastreven van nakoming de beste optie, soms is ontbinding van de overeenkomst en schadevergoeding beter. De keuze hangt af van de omstandigheden en uw belangen.

Het opstellen van een juridisch correcte ingebrekestelling kan complex zijn. Win daarom juridisch advies in bij experts zoals Law & More. Zij kunnen u bijstaan, van het opstellen van de ingebrekestelling tot het eventueel starten van een procedure. Goede voorbereiding en professionele begeleiding vergroten de kans op een succesvolle afwikkeling. Een goed geformuleerde ingebrekestelling is essentieel om uw rechten en belangen te beschermen.

Hoe corona het contractenlandschap voorgoed veranderde

De COVID-19 pandemie heeft een enorme impact gehad op de wereld, en Nederland was hierop geen uitzondering. Contracten die voorheen als vanzelfsprekend werden beschouwd, bleken plotseling onmogelijk na te komen. Leveranciers konden hun afspraken niet nakomen, evenementen werden afgelast en de economie stagneerde. Dit alles resulteerde in een aanzienlijke toename van tekortkoming in de nakoming.

Overmacht: een uitweg in moeilijke tijden

Veel ondernemers zochten hun toevlucht in het juridische concept van overmacht om aan hun contractuele verplichtingen te ontkomen. Overmacht doet zich voor wanneer een tekortkoming niet aan de schuldenaar te wijten is en ook niet voor zijn of haar rekening komt. De pandemie en de bijbehorende overheidsmaatregelen boden in veel gevallen een geldige basis voor een beroep op overmacht.

Echter, niet elke tekortkoming kon zomaar onder overmacht worden geschaard. Rechters hebben kritisch gekeken naar de daadwerkelijke oorzaak van de tekortkoming en of er geen alternatieve oplossingen beschikbaar waren.

De pandemie heeft het belang van een goed geformuleerde force majeure clausule in contracten duidelijk gemaakt. Zo’n clausule specificeert welke situaties als overmacht worden aangemerkt en wat de gevolgen zijn voor de contractuele verplichtingen.

De gang naar de rechter

Bedrijven die geconfronteerd werden met een tekortkoming in de nakoming moesten sterke argumenten aandragen voor de rechter. Een gedegen bewijsvoering was hierbij essentieel. Documentatie, zoals correspondentie met leveranciers en bewijs van annuleringen, speelde een cruciale rol.

Daarnaast was het van belang om aan te tonen dat er alles aan was gedaan om de tekortkoming te voorkomen of de gevolgen ervan te beperken.

Een opvallende statistiek met betrekking tot tekortkoming in de nakoming is dat in 2020, tijdens de coronacrisis, veel bedrijven te maken kregen met wanprestatie. Een onderzoek van Deloitte toonde aan dat 71% van de ondervraagde bedrijven aangaf dat ze hun contractuele verplichtingen niet konden nakomen als gevolg van de pandemie. Dit heeft geleid tot significante financiële gevolgen voor zowel schuldeisers als schuldenaars.

Contractuele flexibiliteit: een nieuwe kijk

De coronacrisis heeft geleid tot een hernieuwde focus op contractuele flexibiliteit. Bedrijven realiseerden zich hoe belangrijk het is om contracten op te stellen die ruimte bieden voor onvoorziene omstandigheden. Dit heeft geresulteerd in een toenemende aandacht voor clausules die flexibiliteit mogelijk maken, zoals heronderhandelingsclausules en opschortingsclausules.

Lessen voor de toekomst

De pandemie was een harde, maar waardevolle les voor veel ondernemers. De crisis heeft belangrijke inzichten opgeleverd voor moderne contractvorming. Een goede voorbereiding, duidelijke contracten en flexibele bepalingen zijn onmisbaar om een bedrijf te beschermen tegen toekomstige crisissituaties. Door te leren van de fouten uit het verleden, kunnen we ons beter voorbereiden op de toekomst. Deskundig juridisch advies is hierbij van groot belang. Law & More kan u bijvoorbeeld begeleiden bij het opstellen van flexibele en toekomstbestendige contracten.

Praktijkvoorbeeld: wanneer onderwijs tekortschiet

Een tekortkoming in de nakoming komt in veel sectoren voor, ook in het onderwijs. Wat gebeurt er als een onderwijsinstelling haar afspraken niet nakomt? Laten we kijken naar een voorbeeld.

De casus: verouderde opleiding

Stel, een student start een opleiding. De onderwijsinstelling belooft een actueel curriculum en goede begeleiding in de brochure en het contract. Tijdens de opleiding blijkt het lesprogramma verouderd en de docenten onvoldoende bijgeschoold. Dit zorgt voor studievertraging en de student mist essentiële kennis en vaardigheden. Dit is een tekortkoming in de nakoming.

Een voorbeeld hiervan is een uitspraak van de Geschillencommissie Particuliere Onderwijsinstellingen in 2023. Een onderwijsinstelling voldeed niet aan haar contract door verouderde opleidingen, wat leidde tot studievertraging. De student kreeg een schadevergoeding.

Stap-voor-stap redenering

Hoe beoordeelt een geschillencommissie dit? Eerst kijkt men naar de contractuele verplichtingen: wat is er beloofd? Daarna onderzoekt men de tekortkoming: zijn de beloftes nagekomen?

Hier is duidelijk een tekortkoming. De onderwijsinstelling heeft niet geleverd wat was afgesproken.

Vervolgens wordt het causaal verband vastgesteld: komt de studievertraging door de tekortkoming? Zo ja, dan wordt de schadevergoeding bepaald, gebaseerd op de aantoonbare schade van de student.

Proportionaliteit en bewijs

De hoogte van de schadevergoeding hangt af van de ernst van de tekortkoming en de geleden schade. Proportionaliteit is belangrijk: de vergoeding moet in verhouding staan tot de tekortkoming. De student moet de schade ook bewijzen, bijvoorbeeld extra collegegeld, inkomstenverlies, of andere kosten door de tekortkoming.

Lessen uit de praktijk

Deze casus laat zien hoe tekortkoming in de nakoming werkt en hoe geschillencommissies dit beoordelen. Duidelijke contracten, goede communicatie, en een proactieve aanpak zijn belangrijk om problemen te voorkomen. Vragen over tekortkoming in de nakoming? Neem contact op met experts zoals Law & More.

Je opties wanneer contracten worden geschonden

De infographic hierboven laat het percentage tekortkomingen in de nakoming zien in verschillende contractuele situaties. Standaardcontracten leiden vaker tot problemen (20%) dan contracten met een boeteclausule (8%) of een tijdige ingebrekestelling (5%). Duidelijke afspraken en een proactieve houding zijn dus belangrijk.

Wat kunt u doen bij een tekortkoming in de nakoming? Als ondernemer heeft u verschillende mogelijkheden. De juiste keuze hangt af van de situatie, de ernst van de tekortkoming en uw doelen.

Nakoming eisen

U kunt allereerst nakoming eisen. Dit betekent dat de wederpartij alsnog de afgesproken prestatie moet leveren. Een dwangsom kan hierbij helpen. Dit is een boete voor elke dag dat de nakoming uitblijft.

Nakoming eisen is geschikt als u belang heeft bij de specifieke prestatie en deze nog haalbaar is. Bijvoorbeeld wanneer u een essentiële machine heeft besteld voor uw productieproces.

Schadevergoeding vorderen

Schadevergoeding vorderen is een andere optie. Hiermee compenseert de wederpartij uw financiële verlies door de tekortkoming.

Documenteer de schade goed en toon het causaal verband aan tussen de tekortkoming en de schade. Dit kan complex zijn en juridische hulp vereisen.

Contract ontbinden

Soms is contractontbinding de beste optie. De overeenkomst wordt beëindigd en beide partijen zijn bevrijd van hun verplichtingen. Dit is een drastische maatregel voor ernstige tekortkomingen.

Ontbinding kan samengaan met een vordering tot schadevergoeding. Denk aan gemaakte kosten of misgelopen winst.

De volgende tabel geeft een overzicht van de verschillende rechtsmiddelen:

“Overzicht rechtsmiddelen bij tekortkoming”
“Vergelijking van verschillende rechtsmiddelen, hun toepassingsgebied en praktische overwegingen”

De tabel laat zien dat elk rechtsmiddel zijn eigen voor- en nadelen heeft en specifieke juridische vereisten kent. Kies het middel dat het beste past bij uw situatie.

De beste strategie kiezen

De beste optie hangt af van uw situatie en belangen. Een combinatie van opties kan ook, zoals contractontbinding én schadevergoeding.

Praktische aspecten

Denk aan praktische zaken, zoals bewijs verzamelen, onderhandelingen voeren en de kosten en slagingskansen van een procedure inschatten.

Goede voorbereiding is belangrijk. Documenteer alles, verzamel bewijs en raadpleeg een jurist.

Mediation: een alternatieve route

Mediation is een alternatief voor een juridische procedure. Een mediator begeleidt partijen naar een gezamenlijke oplossing. Dit kan sneller en goedkoper zijn.

Deskundige hulp inschakelen

Tekortkoming in de nakoming is een complex onderwerp. Juridische expertise is vaak nodig. Law & More kan u adviseren, bijstaan bij onderhandelingen en u vertegenwoordigen in een eventuele rechtszaak. Deskundige hulp bespaart u tijd, geld en frustratie. Neem contact op met een specialist om uw opties te bespreken. Zo beschermt u uw belangen en vergroot u de kans op een succesvolle afwikkeling.

Voorkomen is beter dan genezen: slimme contractstrategie

De beste contractgeschillen zijn die welke nooit plaatsvinden. Slimme ondernemers investeren daarom in een proactieve contractstrategie die tekortkoming in de nakoming minimaliseert. Dit bespaart tijd, geld en onnodige stress. Hoe pakt u dit aan?

Duidelijkheid boven alles: heldere contracten opstellen

Een veelvoorkomende oorzaak van conflicten is onduidelijkheid in de contractsbepalingen. Wat precies wordt er van elke partij verwacht? Welke deadlines zijn van toepassing? Wat zijn de gevolgen bij het niet nakomen van afspraken? Door duidelijke en ondubbelzinnige taal te gebruiken, voorkomt u misinterpretaties en mogelijke geschillen.

Denk aan een analogie met een routebeschrijving. Een vage beschrijving leidt tot verwarring en vertraging. Een gedetailleerde routebeschrijving daarentegen zorgt voor een soepele reis. Zo is het ook met contracten.

Essentiële clausules voor optimale bescherming

Bepaalde clausules zijn cruciaal in een goed contract. Denk bijvoorbeeld aan een boeteclausule die financiële consequenties verbindt aan tekortkoming in de nakoming. Of een force majeure clausule die duidelijkheid schept over de gevolgen van onvoorziene omstandigheden, zoals natuurrampen of pandemieën.

Ook een geschillenbeslechtingsclausule kan nuttig zijn. Deze clausule bepaalt hoe eventuele conflicten worden opgelost, bijvoorbeeld via mediation of arbitrage.

De volgende checklist geeft een overzicht van essentiële clausules ter preventie van tekortkoming in de nakoming. Deze tabel beschrijft het doel van elke clausule, aandachtspunten bij het formuleren ervan en de risico’s die ontstaan bij het ontbreken van deze clausules.

Kortom, het opnemen van deze clausules in uw contracten kan u veel tijd, geld en moeite besparen in geval van een geschil.

Communicatie is key: proactief problemen voorkomen

Goede communicatie tijdens de contractuitvoering is essentieel. Regelmatig contact met uw contractpartner helpt om potentiële problemen vroegtijdig te signaleren en op te lossen. Dit kan bijvoorbeeld via voortgangsrapportages, overlegmomenten of een telefoontje.

Door open en transparant te communiceren, bouwt u een sterke zakelijke relatie op, gebaseerd op vertrouwen en wederzijds begrip. Dit minimaliseert de kans op conflicten en bevordert een succesvolle samenwerking.

Screening en monitoring: minimaliseren van risico’s

Voordat u een contract aangaat, is het verstandig om uw contractpartner te screenen. Is de partij financieel gezond? Heeft de partij een goede reputatie? Dit kan u veel problemen besparen.

Tijdens de contractuitvoering is monitoring belangrijk. Worden de afspraken nagekomen? Zijn er signalen die wijzen op mogelijke problemen? Door proactief te monitoren, kunt u tijdig ingrijpen en escalatie voorkomen.

Risicomanagement: een proactieve aanpak

Een goed risicomanagement framework helpt om potentiële risico’s te identificeren, te beoordelen en te beheersen. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een risicoanalyse, waarin u de mogelijke risico’s in kaart brengt en de kans en impact ervan inschat.

Door risico’s proactief te managen, minimaliseert u de kans op tekortkoming in de nakoming en beschermt u uw belangen.

Investeren in relaties: de basis voor succes

Sterke zakelijke relaties zijn gebaseerd op vertrouwen, respect en open communicatie. Investeer daarom in het opbouwen en onderhouden van goede relaties met uw contractpartners. Dit betaalt zich terug in een soepelere samenwerking en minder conflicten.

Een goede relatie is als een buffer tegen tekortkoming in de nakoming. Het zorgt voor flexibiliteit en begrip, waardoor problemen vaak in der minne kunnen worden opgelost. Wilt u meer weten over het voorkomen van contractgeschillen? Neem dan contact op met de experts van Law & More. Zij kunnen u adviseren over alle aspecten van contractenrecht en u helpen bij het opstellen van waterdichte contracten.