Energieleverancier stuurt te hoge facturen – wat zijn je rechten? Alles wat je moet weten

Elk jaar krijgen duizenden Nederlandse huishoudens energiefacturen die veel hoger uitvallen dan verwacht. Soms komt dat door onjuiste meterstanden, soms door verkeerd toegepaste tarieven.

Als consument heb je het recht om bezwaar te maken tegen een te hoge energiefactuur en kun je een correctie of terugbetaling eisen.

Energieleveranciers maken vaker fouten dan je denkt bij het opstellen van facturen. Soms ligt het aan technische problemen, soms aan slecht gecommuniceerde tariefwijzigingen of vergeten overheidscompensaties.

Veel mensen weten eigenlijk niet dat ze deze fouten kunnen aanvechten. Daardoor betalen ze soms gewoon te veel.

De wet geeft consumenten duidelijke rechten als het misgaat met energieleveranciers.

Je kunt stappen nemen: eerst contact opnemen met je leverancier, en als dat niet werkt, kun je naar de Geschillencommissie Energie stappen.

Waarom sturen energieleveranciers te hoge facturen?

Energieleveranciers sturen soms te hoge facturen door simpele administratieve fouten of verkeerde berekeningen van tarieven. Vaak ontstaan problemen door foutieve meterstanden of het niet toepassen van compensaties.

Veelvoorkomende oorzaken van hoge facturen

Administratieve fouten zijn de grootste boosdoener. Vooral bij verhuizingen of een nieuwe meter gaat het mis met het overnemen van meterstanden.

Verkeerde schattingen van het verbruik zorgen ook voor ellende. Als het verbruik te hoog wordt ingeschat, krijg je vanzelf te hoge voorschotten.

Ontbrekende compensaties komen vaker voor dan je denkt. Leveranciers vergeten soms het prijsplafond of andere overheidsmaatregelen toe te passen.

Dubbele kosten ontstaan soms door systeemfouten. Je betaalt dan twee keer voor dezelfde periode – niet bepaald eerlijk.

Tarieffouten sluipen erin als verkeerde prijzen worden gebruikt. Vooral bij contractwissels of tariefaanpassingen gaat dit fout.

Fouten in de energieafrekening herkennen

Je kunt zelf signalen oppikken die wijzen op fouten in je energierekening.

Onrealistisch hoog verbruik valt meteen op. Is je jaarverbruik ineens veel hoger dan andere jaren zonder duidelijke reden? Dan klopt er waarschijnlijk iets niet.

Grote verschillen tussen voorschotten en de eindafrekening zijn een ander teken. Als de eindafrekening ineens veel afwijkt, is het slim om alles te checken.

Ontbrekende kortingen glippen er makkelijk tussendoor. Kijk goed of alle beloofde compensaties en kortingen op je factuur staan.

Invloed van energieprijzen op je rekening

Energieprijzen bepalen voor een groot deel hoe hoog je factuur uitvalt. Maar ze zorgen ook voor fouten in de afrekening.

Prijsveranderingen binnen het jaar maken het ingewikkeld. Leveranciers moeten dan verschillende tarieven toepassen voor verschillende periodes, en daar gaat het vaak mis.

Variabele contracten maken het niet makkelijker. Prijzen kunnen elke maand veranderen, dus de kans op rekenfouten groeit.

Voorschotaanpassingen lopen niet altijd synchroon met de markt. Stijgen of dalen de prijzen snel, dan passen leveranciers het voorschot soms te laat aan. Daardoor krijg je bij de jaarafrekening soms een flinke verrassing.

Marktomstandigheden zoals prijsschommelingen zorgen voor extra stress in de administratie. In onrustige tijden maken leveranciers sneller fouten bij het verwerken van facturen.

Jouw rechten bij te hoge energiefacturen

Krijg je een te hoge factuur van je energieleverancier? Dan heb je specifieke rechten als klant. Deze rechten bepalen wat leveranciers wel en niet mogen veranderen aan je contract, en welke bescherming jij hebt.

Wat mag een energieleverancier wel en niet aanpassen?

Leveranciers mogen niet zomaar aan alle prijzen in je energiecontract sleutelen. Vooral bij vaste contracten gelden strenge regels.

Bij een vast contract mag de leverancier de prijs niet verhogen tijdens de looptijd. Dat is eigenlijk het hele idee van een vast tarief, toch?

Heb je een variabel contract, dan ligt het anders. Daar mag de leverancier wel prijzen aanpassen, maar alleen als ze zich aan de regels houden.

Belangrijke beperkingen voor leveranciers:

• Minimaal 30 dagen van tevoren waarschuwen bij prijswijzigingen
• Duidelijk uitleggen waarom prijzen omhoog gaan
• Alleen aanpassen volgens de regels in het contract
• Geen willekeurige verhogingen zonder goede reden

De rechter heeft in maart 2025 uitgesproken dat sommige leveranciers hun prijzen onterecht verhoogd hebben. Dat kan betekenen dat klanten geld terugkrijgen.

Juridische bescherming als consument

Consumenten hebben best sterke juridische bescherming tegen verkeerde energiefacturen. Dit geldt voor elk energiecontract.

Je hebt het recht om bezwaar te maken tegen een te hoge factuur. Neem eerst contact op met je leverancier en leg het probleem voor.

Helpt dat niet? Dan kun je naar de Geschillencommissie stappen.

Beschikbare juridische opties:

• Bezwaar indienen bij de energieleverancier
• Klacht indienen bij de Geschillencommissie
• Naar de rechter als laatste redmiddel
• Hulp zoeken bij Het Juridisch Loket

De Huurcommissie kan soms ook helpen, vooral als je in een huurwoning woont en het om energiekosten gaat. Of dat kan, hangt af van jouw situatie.

Informatie- en transparantieplicht van de leverancier

Leveranciers moeten volgens de wet duidelijk zijn over facturen en tarieven. Deze transparantieplicht beschermt je tegen vage kosten.

Ze moeten uitleggen hoe ze je factuur hebben opgebouwd. Dat geldt voor elk onderdeel van je rekening.

Krijg je een prijswijziging? Dan moeten ze je minstens 30 dagen van tevoren waarschuwen. Ook de reden voor de verhoging moet helder zijn.

Informatieplichten van leveranciers:

• Duidelijke facturen met uitleg over alle kosten
• Op tijd waarschuwen bij prijswijzigingen
• Contractvoorwaarden in begrijpelijke taal uitleggen
• Je toegang geven tot je klantgegevens en verbruikshistorie

Komt de leverancier deze plichten niet na, dan kun je dat in een geschil gebruiken. Onduidelijke communicatie maakt hun positie zwakker als het tot een conflict komt.

Het verschil tussen vast en variabel tarief

Energiecontracten komen meestal in twee smaken: vast of variabel. Bij een vast contract blijft je prijs gewoon hetzelfde, hoe de markt ook schommelt.

Kies je voor variabel? Dan kan het tarief ineens omhoog of omlaag gaan, afhankelijk van de grillen van de markt.

Kenmerken van een vast contract

Met een vast contract weet je precies waar je aan toe bent voor een bepaalde periode. De prijs voor stroom en gas blijft gewoon gelijk zolang je contract loopt.

Belangrijkste eigenschappen:

• Looptijd: Vaak 1, 2 of 3 jaar
• Prijszekerheid: Geen verrassingen in je tarief
• Opzegboete: Eerder stoppen? Dat kost meestal geld

Elk jaar krijg je een jaarafrekening. Heb je meer verbruikt dan gedacht? Dan betaal je bij. Minder gebruikt? Dan krijg je wat terug.

Een vast tarief beschermt je tegen plotselinge prijsstijgingen. Dat geeft toch wat rust bij het plannen van je uitgaven.

De leverancier neemt het risico van prijsfluctuaties over. Daardoor liggen vaste contracten soms wat hoger in prijs dan variabele.

Risico’s en voordelen van een variabel contract

Variabele contracten passen hun prijzen regelmatig aan. Dat gebeurt elke maand, elk kwartaal, of halfjaarlijks—dat verschilt per aanbieder.

Voordelen van variabele tarieven:

• Je kunt meestal zonder boete overstappen
• Gaan de marktprijzen omlaag? Dan betaal je minder
• Je blijft flexibel om van leverancier te wisselen

Nadelen en risico’s:

• Geen bescherming als de prijzen stijgen
• Maandelijkse kosten zijn onzeker
• Budgetteren wordt er niet makkelijker op

Met een variabel contract neem je dus zelf het risico van prijsschommelingen. Het kan goed uitpakken, maar soms ook niet.

De opzegtermijn is meestal 30 dagen. Je kunt dus snel overstappen als je wilt.

Eenzijdige contractwijzigingen en jouw rechten

Energieleveranciers mogen niet zomaar de spelregels veranderen. Als ze dat toch doen, heb je als klant een aantal rechten.

Wettelijke bescherming:

• Je krijgt 30 dagen opzegtermijn na een wijziging
• Ze moeten je schriftelijk vooraf informeren
• Je mag kosteloos opzeggen na een wijziging

Sommige leveranciers verhogen de tarieven onterecht tijdens het contract. Vooral bij variabele contracten denken klanten vaak dat alleen de marktprijs telt.

De Consumentenbond pakt energieleveranciers aan bij oneerlijke prijsstijgingen. Je kunt je aansluiten bij zo’n collectieve actie als je wilt.

Wordt je contract ineens aangepast en snap je het niet? Neem dan contact op met de Geschillencommissie Energie en Water. Zij helpen bij ruzies tussen klanten en leveranciers.

Stappenplan bij een te hoge energiefactuur

Krijg je een energiefactuur die veel te hoog lijkt? Controleer eerst je eigen verbruik, en maak daarna officieel bezwaar bij je energieleverancier.

Er zijn vaste termijnen waar iedereen zich aan moet houden.

Controleer je verbruik en contractgegevens

Begin met een grondige check van je energiefactuur. Vergelijk het verbruik op de factuur met de meterstand die je zelf hebt opgeschreven.

Kijk vooral naar deze punten:

• Meterstand: Komt die overeen met jouw aantekeningen?
• Verbruiksperiode: Klopt de periode op de factuur?
• Tarief: Is het tarief hetzelfde als in je contract?

Kijk ook even of je maandbedrag nog past bij je werkelijke verbruik. Best veel mensen betalen te veel voorschot zonder het door te hebben.

Bewaar alles wat je nodig hebt voor je bezwaar: foto’s van de meter, oude facturen, je contract. Je weet maar nooit.

Bezwaar maken bij je energieleverancier

Neem altijd eerst contact op met je energieleverancier. Begin gewoon met bellen en leg je situatie uit.

Kom je er telefonisch niet uit? Maak dan schriftelijk bezwaar—per mail of brief.

Vermeld in je bezwaar:

• Je klantennummer
• Het factuurnummer waar het om gaat
• Wat er volgens jou niet klopt
• Wat je van de leverancier verwacht

Je hoeft niet de hele factuur te betalen als je bezwaar maakt. Betaal in elk geval het deel waarvan je zeker weet dat het klopt.

Termijnen en formaliteiten in het proces

De energieleverancier heeft 4 weken om op je schriftelijke klacht te reageren. Dit geldt voor alle leveranciers.

Krijg je geen reactie binnen 4 weken? Dan kun je je klacht indienen bij de Geschillencommissie Energie. Houd er wel rekening mee dat dit geld kost.

De meeste leveranciers zijn aangesloten bij deze commissie. Hun uitspraak is bindend voor beide partijen.

Let op: Je moet altijd eerst proberen het probleem met je leverancier op te lossen. De commissie behandelt je klacht alleen als je dat hebt geprobeerd.

Houd alles bij: data van telefoongesprekken, kopieën van e-mails, brieven—gewoon alles.

Geschillen en klachten: waar kun je terecht?

Als je energieleverancier niet meewerkt aan het oplossen van factuurproblemen, heb je een paar opties. De Geschillencommissie Energie biedt formele geschilbeslechting. Ombudsdiensten proberen vaak eerst te bemiddelen.

De rol van de Geschillencommissie Energie

Kom je er niet uit met je leverancier? De Geschillencommissie Energie behandelt klachten over facturen, meterstanden, tarieven en leveringsproblemen.

Voorwaarden voor behandeling:

• Eerst contact zoeken met je leverancier
• Leverancier moet aangesloten zijn bij Energie-Nederland of Netbeheer Nederland
• Geschillen tot €5.000 worden sowieso behandeld

Je betaalt €52,50 voor de procedure. Win je de zaak? Dan krijg je dat geld terug. De commissie doet bindende uitspraken—daar moeten beide partijen zich aan houden.

Veelvoorkomende klachten:

• Onterechte afsluitingen
• Te hoge facturen
• Defecte meters
• Onduidelijke contractvoorwaarden

Ombudsdienst voor Energie: bemiddeling en advies

Er zijn verschillende organisaties die bemiddelen tussen consumenten en energieleveranciers. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) houdt toezicht en behandelt soms klachten.

Beschikbare diensten:

• Gratis advies over je rechten
• Bemiddeling tussen jou en de leverancier
• Informatie over procedures
• Hulp bij het schrijven van klachtenbrieven

Deze diensten proberen eerst tot een oplossing te komen zonder gedoe. Ze geven voorlichting over je rechten als energieklant. Meestal werken ombudsdiensten gratis voor consumenten.

Wanneer schakel je juridische hulp in?

Soms heb je gewoon juridische hulp nodig, bijvoorbeeld als het ingewikkeld wordt of als andere opties niet werken. Vooral bij grote schade of als de leverancier een uitspraak van de commissie negeert, is het verstandig om hulp te zoeken.

Situaties voor juridische hulp:

• Schade boven €5.000
• Leverancier houdt zich niet aan het contract
• Leverancier negeert uitspraken van de commissie
• Complexe juridische vragen

Het Juridisch Loket geeft gratis eerste advies. Verdien je niet te veel? Dan kun je mogelijk rechtsbijstand krijgen. Advocaatkosten kunnen flink oplopen, dus denk goed na of het de moeite waard is.

Gaat je energieleverancier failliet? Dan gelden er andere regels en moet je contact opnemen met de curator.

Bijzondere situaties: zonnepanelen en aanvullende kosten

Heb je zonnepanelen? Dan zie je misschien extra kosten op je energierekening verschijnen. Steeds meer leveranciers rekenen aparte kosten voor het terugleveren van stroom.

Specifieke rechten bij bezit van zonnepanelen

Als consument met zonnepanelen heb je recht op heldere informatie over alle kosten. De leverancier moet je vooraf laten weten welke terugleverkosten ze rekenen.

Belangrijke rechten:

• Duidelijke prijsopgave voor terugleverkosten
• Goede berekening van de terugleververgoeding
• Factuur waarop alle kosten netjes uitgesplitst staan

Een leverancier mag geen verborgen kosten doorberekenen. Alle tarieven moeten gewoon in het contract staan.

Krijg je een onduidelijke factuur? Dan mag je om uitleg vragen. De leverancier moet je dan binnen een redelijke tijd antwoord geven.

Salderen en teruglevering: waar moet je op letten?

Salderen betekent simpelweg dat je opgewekte stroom verrekent met je eigen verbruik. De slimme meter regelt dit automatisch.

Krijg je stroom over? Dan krijg je daar een terugleververgoeding voor. Die vergoeding varieert nogal per energieleverancier.

Let op deze punten:

• Hoeveel krijg je per kWh teruggeleverde stroom?
• Zijn er maandelijkse terugleverkosten?
• Worden je meterstanden goed geregistreerd?

Sommige leveranciers rekenen zelfs negatieve tarieven. Dan moet je dus betalen om stroom terug te leveren, bizar eigenlijk.

Extra kosten en vergoedingen controleren

Steeds meer leveranciers rekenen terugleverkosten. Dit zijn extra maandelijkse kosten voor mensen met zonnepanelen.

Veelvoorkomende extra kosten:

• Teruglevertoeslag per maand (€2-€15)
• Negatieve terugleververgoeding
• Administratiekosten voor salderen

Kijk je factuur goed na op vreemde of onterechte kosten. Vergelijk altijd met je contract.

Klopt er iets niet? Maak bezwaar. De leverancier moet aantonen dat de kosten kloppen.

Let op als tarieven veranderen. De leverancier moet je op tijd waarschuwen voor aanpassingen.

Tips om problemen met energiefacturen te voorkomen

Kies je energieleverancier zorgvuldig en houd je contract in de gaten. Zo voorkom je een hoop ellende.

Raak je toch in financiële problemen? Er zijn gelukkig verschillende opties voor hulp.

Het maken van een bewuste contractkeuze

Vergelijk voorwaarden en tarieven goed voordat je een contract tekent. Lees die kleine lettertjes, hoe saai ze ook zijn.

Let vooral op deze punten bij energiecontracten:

• Tariefstructuur: vast of variabel
• Contractduur: looptijd en opzegtermijn
• Extra kosten: administratie, boetes
• Voorschotbedragen: zijn ze realistisch?

Vraag gerust om uitleg over alle kosten als iets niet duidelijk is. Een goede leverancier legt alles helder uit.

Check ook of de leverancier bij een branchevereniging zit. Dat geeft meestal wat extra zekerheid.

Regelmatig energie vergelijken en overstappen

De energiemarkt verandert constant. Vergelijk minstens één keer per jaar je contract met andere aanbieders.

Gebruik onafhankelijke vergelijkingssites. Let niet alleen op de prijs per kWh, maar ook op:

• Vaste maandelijkse kosten
• Kortingen en acties
• Hoe goed is de klantenservice?

Overstappen loont vaak. Meestal kun je met een maand opzegtermijn weg. Plan dat dus slim.

Bewaar je energierekeningen goed. Controleer elke keer of de meterstanden en tarieven kloppen.

Hulp bij betalingsproblemen

Krijg je betalingsproblemen? Neem direct contact op met je leverancier. Zij moeten eerst een betalingsregeling aanbieden voordat ze je afsluiten.

Dit kun je regelen als je moeite hebt met betalen:

• Betalingsregeling: verspreid het bedrag over meerdere maanden
• Budgetmeter: vooruit betalen voor meer grip
• Gemeentehulp: de sociale dienst kan soms helpen

Het Juridisch Loket geeft gratis advies. Zij weten precies wat je rechten zijn.

Wacht niet te lang met hulp zoeken. Hoe sneller je handelt, hoe meer mogelijkheden je hebt.

Veelgestelde vragen

Consumenten hebben allerlei rechten bij problemen met hun energiefactuur. Er zijn instanties en duidelijke procedures voor geschillen met energieleveranciers.

Wat kan ik doen als ik denk dat mijn energiefactuur te hoog is?

Neem altijd eerst contact op met je energieleverancier. Dat is de logische eerste stap.

De leverancier kijkt of je inderdaad te veel hebt betaald. Is de rekening fout? Dan moeten ze het bedrag aanpassen.

Check je meterstanden goed. Die moeten overeenkomen met wat er op de factuur staat.

Op welke manier kan ik bezwaar maken tegen een energierekening die ik incorrect vind?

Maak schriftelijk bezwaar bij je leverancier. Leg duidelijk uit waarom je de factuur niet klopt vindt.

Zolang je bezwaar loopt en het terecht is, mag de leverancier geen incasso starten. Dit geldt voor voorschot- én jaarafrekeningen.

De leverancier moet wachten met betalingsacties tot het bezwaar is afgehandeld. Zo ben je beschermd tegen onterechte incasso’s.

Welke rechten heb ik als consument wanneer ik een geschil heb met mijn energieleverancier?

Je mag naar de Geschillencommissie als je leverancier daar bij aangesloten is.

Is dat niet zo? Dan kun je naar de rechter. Soms helpt ook de Huurcommissie.

Er moet een centraal punt zijn waar je terecht kunt voor informatie. Daar hoor je precies wat je rechten zijn.

Hoe controleer ik of de berekening van mijn energiefactuur correct is uitgevoerd?

Kijk naar de meterstanden op je factuur en vergelijk ze met je echte meterstand.

Bereken je verbruik door de oude stand van de nieuwe af te trekken. Dat getal moet overeenkomen met wat je gefactureerd wordt.

Controleer of de tarieven kloppen met je contract. Kijk ook of eventuele kortingen zijn verwerkt.

Binnen welke termijn moet ik reageren als ik een fout vermoed op mijn energierekening?

Er is geen wettelijk vastgelegde termijn om bezwaar te maken, maar wacht niet te lang.

Hoe sneller je reageert, hoe makkelijker je het oplost. Oude facturen zijn vaak lastiger te controleren.

Krijg je een betalingsachterstand? Je ontvangt drie herinneringen. Na de derde mag de leverancier de levering stopzetten.

Welke instanties kunnen mij ondersteunen bij een conflict met mijn energieleverancier?

Het Juridisch Loket geeft gratis juridische informatie over energiecontracten. Ze leggen uit wat de rechten van consumenten zijn.

Is je leverancier aangesloten bij de Geschillencommissie? Dan kun je daar terecht met klachten. Vaak gaat dat sneller en kost het minder dan een gang naar de rechter.

De ACM (Autoriteit Consument & Markt) houdt de energiemarkt in de gaten. Ze zorgen dat energieleveranciers zich aan de regels houden.