Webshops en informatieplichten: recente uitspraken en boetes uitgelegd

Webshops hebben steeds vaker te maken met strenge controles op hun informatieplichten. Rechters kijken nu kritischer of webwinkels hun verplichte informatie echt goed delen met klanten.

Webshops die hun informatieplichten niet goed naleven, kunnen hun hele verkopen kwijtraken en moeten geld terugbetalen aan klanten.

De regels voor online verkoop zijn de laatste jaren flink strenger geworden. Een verkeerde bestelknop of vage contactgegevens kunnen al snel grote problemen opleveren.

In oktober 2025 moest een webshop bijvoorbeeld alle verkopen terugbetalen omdat ze hun informatieplichten hadden geschonden.

Dit artikel duikt in welke informatieplichten belangrijk zijn en wat er gebeurt als webshops zich er niet aan houden.

We kijken ook naar recente uitspraken van rechters en delen praktische tips voor webwinkeliers.

Wat zijn informatieplichten voor webshops?

Informatieplichten zijn wettelijke regels die webshops verplichten om bepaalde informatie te geven aan consumenten. Je vindt deze regels in het Burgerlijk Wetboek en ze beschermen kopers bij online aankopen.

Definitie van informatieplichten

Informatieplichten betekenen dat handelaren consumenten duidelijke informatie moeten geven voordat er een overeenkomst op afstand ontstaat. Webshops moeten deze info dus tonen vóórdat klanten iets bestellen.

De regels gelden voor alle verkopen via internet, telefoon of andere manieren waarbij de consument niet fysiek in de winkel staat. Webwinkeliers moeten dus specifieke gegevens delen over hun bedrijf, producten en diensten.

Essentiële informatie omvat:

• Naam en contactgegevens van de handelaar
• Belangrijkste kenmerken van producten of diensten
• Totaalprijs inclusief belastingen
• Leveringskosten en betaalmogelijkheden
• Herroepingsrecht en retourvoorwaarden

Relevante wet- en regelgeving

De informatieplichten voor webshops komen voort uit Europese wetgeving. In Nederland staan deze regels in artikel 6:230m van het Burgerlijk Wetboek.

Deze wet komt uit de Europese Richtlijn Consumentenrechten. Het idee is dat consumenten in alle EU-landen dezelfde bescherming krijgen bij online aankopen.

Belangrijke artikelen:

• Artikel 6:230m BW: Informatieplichten bij overeenkomsten op afstand
• Artikel 6:230v BW: Hoe je informatie moet geven
• Artikel 3:40 lid 2 BW: Vernietiging bij ernstige schendingen

De Hoge Raad besloot in november 2021 dat rechters automatisch moeten checken of webshops deze regels volgen. Daardoor is de handhaving nu strenger dan voorheen.

Doel en belang voor consumenten en handelaren

Informatieplichten beschermen consumenten die online iets kopen zonder het eerst te kunnen zien of aanraken. De regels zorgen dat kopers beter weten waar ze aan toe zijn.

Voor consumenten betekent dit:

• Meer duidelijkheid over wat ze kopen
• Weten waar ze aan toe zijn qua kosten en levering
• Inzicht in hun rechten bij problemen

Voor handelaren betekent het:

• Verplichting om transparant te zijn
• Kans op sancties bij niet-naleving
• Risico dat rechters overeenkomsten vernietigen

Webshops die zich niet aan de regels houden, lopen het risico op boetes of het kwijtraken van verkopen. Consumenten kunnen dan hun overeenkomst ontbinden als belangrijke informatie ontbreekt.

Essentiële informatieplichten en sanctiemodel

Sinds 2021 gebruiken Nederlandse rechtbanken een sanctiemodel om schendingen van essentiële informatieplichten bij webshops te beoordelen. Dit model is een paar keer aangepast, het laatst op 6 februari 2025, en kan zorgen voor kortingen tot 60% voor consumenten.

Wat zijn essentiële informatieplichten?

Essentiële informatieplichten zijn regels die webshops echt moeten volgen bij online verkoop aan consumenten. Je vindt ze in de Wet rechten van de consument en het Burgerlijk Wetboek.

De belangrijkste zijn:

• Voornaamste kenmerken van het product of de dienst
• Totale prijs inclusief alle kosten
• Leveringstermijn en hoe er geleverd wordt
• Betalingswijze en uitvoering van de overeenkomst
• Herroepingsrecht en de termijn daarvan
• Opzeggingsvoorwaarden bij doorlopende overeenkomsten

Rechters moeten deze plichten zelf controleren, zonder dat iemand daar speciaal om vraagt.

Als een webshop ze schendt, kunnen rechters een korting op de koopprijs opleggen.

Overzicht van het sanctiemodel

De Richtlijn Sanctiemodel informatieplichten geeft rechters houvast bij het bepalen van sancties. Het model werkt met kortingspercentages op basis van hoe ernstig de schending is.

Het model ziet er zo uit:

Rechters kijken naar welke informatieplichten zijn geschonden en hoe erg dat is voor de consument. Ze mogen afwijken van het model, maar moeten dan uitleggen waarom.

Het sanctiemodel is een richtlijn, geen harde wet. Elke zaak is toch weer anders.

Actualisaties in de Richtlijn Sanctiemodel

De Richtlijn Sanctiemodel essentiële informatieplichten is sinds december 2021 meerdere keren aangepast. De laatste wijziging was op 6 februari 2025.

Op 17 mei 2022 werd het model aangepast na het Tiketa-arrest. Die uitspraak maakte de sancties duidelijker.

Belangrijke wijzigingen:

• Strengere toetsing van leveringstermijnen
• Meer eisen aan info over herroepingsrecht
• Duidelijkere criteria voor kortingspercentages
• Extra aandacht voor opzeggingsvoorwaarden bij abonnementen

Het Landelijk Overleg Vakinhoud Civiel en Kanton bekijkt het sanctiemodel regelmatig opnieuw. Nieuwe uitspraken worden gedeeld zodat rechters weten waar ze aan toe zijn.

Verstrekken op een duurzame gegevensdrager

Webshops moeten essentiële informatie op tijd én op de juiste manier aan consumenten geven. De wet zegt dat bepaalde info op een duurzame gegevensdrager moet komen.

Voorbeelden van zo’n gegevensdrager:

• E-mail
• PDF-bestand
• Downloadbare factuur
• Bevestigingsmail met orderinformatie

De informatie moet toegankelijk en bewaarbaar blijven voor de consument. Webshops moeten deze gegevens uiterlijk bij levering sturen.

Alleen info op de website zetten is niet genoeg. Consumenten moeten het kunnen opslaan voor eigen gebruik.

Als een webshop deze regel niet volgt, kan de rechter dat meewegen bij het bepalen van de sanctie.

Praktische vereisten: de bestelknop en informatieverstrekking

De Hoge Raad heeft op 4 oktober 2024 eindelijk duidelijke regels gegeven voor de tekst op bestelknoppen en het vermelden van betalingsverplichtingen. Dit raakt eigenlijk alle webshops en online inschrijfformulieren.

Juridische eisen aan de bestelknop

Een bestelknop moet duidelijk maken dat de consument een betalingsverplichting aangaat. De tekst “bestelling plaatsen” of “bestellen” voldoet niet meer, zegt de Hoge Raad.

Ook “bestelling afronden” is niet goed genoeg. Die teksten maken niet duidelijk genoeg dat er echt betaald moet worden.

Goedgekeurde teksten:

• “Bestelling met betalingsverplichting”
• “Nu bestellen en betalen”
• “Kopen met betalingsverplichting”

De wet wil dat de bestelknop duidelijk laat zien dat er een betalingsverplichting ontstaat. Zo voorkom je dat consumenten per ongeluk iets bestellen.

Webshops moeten hun bestelknoppen dus aanpassen om problemen te voorkomen. Een overeenkomst die via een foute knop tot stand komt, is vernietigbaar.

Toepassing op online inschrijfformulieren

Online inschrijfformulieren vallen ook onder deze regels als er kosten aan zitten. Dit geldt voor cursussen, trainingen en andere betaalde diensten.

De knop moet dan de betalingsverplichting duidelijk vermelden. “Inschrijven” alleen is niet genoeg als er kosten zijn.

Voorbeelden van goede teksten:

• “Inschrijven met betalingsverplichting”
• “Aanmelden en betalen”
• “Inschrijving bevestigen – €150”

Bij gratis inschrijvingen gelden andere regels. Dan mag “Gratis inschrijven” of “Inschrijven zonder kosten” wel gewoon.

Bedrijven die cursussen of trainingen aanbieden, moeten hun formulieren echt even nalopen. Ook bij abonnementen en lidmaatschappen gelden deze eisen.

Vermelding van extra kosten en betalingsverplichting

Webshops moeten alle extra kosten noemen voordat klanten op de bestelknop drukken.

Dit gaat om verzendkosten, administratiekosten en belastingen.

De totale prijs moet duidelijk zichtbaar zijn.

Verborgen kosten mag je niet rekenen—dat kan flinke boetes opleveren.

Verplichte informatie:

• Totale prijs, inclusief alle kosten
• Verzendkosten per land of regio
• Eventuele administratiekosten
• Het btw-bedrag

Laat extra kosten nooit pas na het klikken op de bestelknop zien.

Dat misleidt consumenten en is strafbaar.

De Autoriteit Consument & Markt kan boetes opleggen tot 60% van de omzet bij ernstige schendingen.

Webshops moeten hun prijsinformatie dus goed controleren en compleet houden.

Recente uitspraken van rechters en toezichthouders

Nederlandse rechters letten steeds scherper op de informatieplichten van webshops.

De Hoge Raad heeft sinds 2021 een duidelijke lijn getrokken: webshops moeten transparant zijn over kosten en betalingsverplichtingen.

Belangrijke arresten van de Hoge Raad

In oktober 2024 kwam de Hoge Raad met een belangrijk arrest over bestelknoppen.

Knoppen als “nu bestellen” of “plaats bestelling” voldoen niet aan artikel 6:230v lid 3 BW.

Webshops moeten nu duidelijk maken dat er een betalingsverplichting aankomt.

Teksten als “bestelling met betalingsverplichting” zijn verplicht.

In november 2021 besloot de Hoge Raad dat rechters informatieplichten altijd zelf moeten controleren.

Rechters kijken dus uit zichzelf of webshops zich aan de regels houden.

Het Tiketa-arrest van het Europese Hof (februari 2022) heeft ook gevolgen voor Nederlandse webshops.

Algemene voorwaarden moeten via een actief vinkje geaccepteerd worden.

Ambtshalve toetsen door de rechter

Sinds november 2021 controleren rechters uit zichzelf of webshops voldoen aan informatieplichten.

Dit gebeurt zelfs als consumenten dat niet expliciet vragen.

Rechters letten vooral op twee dingen:

• Essentiële informatieplichten zoals bedrijfsgegevens en retourkosten
• Informatieplichten met specifieke sancties zoals duidelijke bestelknoppen

De Rechtbank Zeeland-West-Brabant liet dit zien in oktober 2025.

Negen consumenten kregen gelijk tegen een webshop die dropshipte vanuit China.

De rechter vernietigde alle koopovereenkomsten omdat de webshop geen duidelijke contactgegevens gaf.

Ook ontbrak info over retourkosten en was de bestelknop te vaag.

Sancties en boetes uit recent rechtspraak

Elf Nederlandse rechtbanken hebben samen een richtlijn gemaakt voor sancties bij schendingen.

Bij één tot drie schendingen kan het aankoopbedrag met 25% omlaag.

Bij ernstige schendingen loopt de korting op tot 50%.

Complete vernietiging van koopovereenkomsten gebeurt ook.

In de zaak van oktober 2025 moest de webshop alles terugbetalen.

Bedragen varieerden tussen €37,95 en €227,75 per consument.

Veelvoorkomende sancties:

• Terugbetaling van aankoopbedragen
• Wettelijke rente vanaf dagvaarding
• Proceskosten betalen
• Geen recht op terugontvangst van producten

Rollen van ACM en LOVCK

De Autoriteit Consument en Markt (ACM) houdt webshops in de gaten en kan boetes uitdelen.

De ACM focust vooral op grote overtredingen en structurele problemen.

LOVCK (Landelijk Overleg Vakinhoud Civielrecht en Kanton) coördineert de rechtspraak over consumentenzaken.

Deze club zorgt voor eenduidige uitleg van webshopregels.

Beide organisaties werken samen om webshops aan de informatieplichten te krijgen.

Ze geven ook richtlijnen aan rechters en ondernemers.

De ACM kan zelfstandig onderzoek doen bij webshops.

Bij overtredingen kunnen boetes van duizenden euro’s volgen.

Sancties, boetes en rechtspraktijk

Webshops die informatieplichten negeren, riskeren forse sancties onder het vernieuwde sanctiemodel.

Rechters kunnen prijsvermindering tot 60% opleggen en gebruiken vaste procedures om naleving af te dwingen.

Mogelijke sancties voor niet-naleving

Het sanctiemodel geeft rechters duidelijke richtlijnen voor het straffen van webshops.

Bij schendingen van essentiële informatieplichten zijn er verschillende opties.

De meest voorkomende sanctie is prijsvermindering voor consumenten.

Bij ernstige overtredingen kan die korting oplopen tot 60% van de aankoopprijs.

Rechters checken automatisch of webshops zich aan deze plichten houden:

• Essentiële informatieplichten
• Informatieplichten met wettelijke sancties

Het sanctiemodel is niet dwingend.

Rechters moeten afwijkingen wel goed uitleggen in hun vonnis.

Andere sancties zijn bijvoorbeeld:

• Nietigverklaring van de overeenkomst
• Verlenging van de herroepingstermijn
• Schadevergoeding voor consumenten

Berekening van prijsvermindering

Hoe hoog de prijsvermindering uitvalt, hangt af van welke informatieplichten zijn geschonden.

Het sanctiemodel werkt met een stappenplan om de korting te bepalen.

Rechters kijken eerst naar de ernst van de overtreding.

Ontbrekende prijsinformatie krijgt bijvoorbeeld een andere straf dan een onduidelijke bestelprocedure.

Er zijn verschillende categorieën:

• Lichte overtredingen: 10-20% korting
• Matige overtredingen: 20-40% korting
• Zware overtredingen: 40-60% korting

Bij meerdere schendingen stapelen de kortingen zich op.

Zo kun je uitkomen op het maximum van 60%.

De rechter legt altijd uit waarom een bepaald percentage geldt.

Belangrijke uitspraken worden gepubliceerd om houvast te bieden.

Boeteprocedures en incassoprocedures

Consumenten kunnen naar de rechter stappen als webshops informatieplichten schenden.

De rechter toetst dit automatisch.

Incassoprocedures starten vaak als consumenten hun geld terug willen.

Webshops moeten dan aantonen dat ze alles goed geregeld hebben.

De procedure loopt meestal zo:

1. Consument dient claim in
2. Rechter checkt informatieplichten automatisch
3. Webshop krijgt kans op verweer
4. Rechter bepaalt sanctie volgens het sanctiemodel

Webshops die niet reageren, lopen kans op een verstekvonnis.

Dan legt de rechter direct sancties op, zonder verdere beoordeling.

Rechtbanken geven in het vonnis altijd aan welke plichten zijn geschonden en welke sanctie geldt.

Impact en tips voor webshops en handelaren

Webshops moeten zich voorbereiden op strengere controles en hogere boetes.

Praktische maatregelen en regelmatige checks helpen risico’s te beperken en klantvertrouwen te houden.

Praktische tips om aan informatieplichten te voldoen

Productinformatie moet volledig en duidelijk zijn.

Webshops moeten de belangrijkste kenmerken noemen voordat klanten bestellen.

Prijzen moeten altijd inclusief btw zijn.

Extra kosten zoals verzendkosten horen bij de totaalprijs voordat de klant betaalt.

De herroepingsregeling verdient extra aandacht.

Leg goed uit wanneer klanten kunnen annuleren en wanneer niet.

Een duidelijke bestelknop is verplicht.

Teksten als “Bestelling plaatsen” of “Kopen met betalingsverplichting” voldoen aan de eisen.

Contactgegevens moeten makkelijk vindbaar zijn.

Denk aan bedrijfsnaam, adres, telefoonnummer en e-mailadres.

Belangrijke controles en valkuilen

Regelmatige checks voorkomen dure fouten.

Webshops moeten hun site minstens elk kwartaal nalopen op ontbrekende info.

De bestelprocedure blijft een valkuil.

Klanten moeten precies weten wat ze kopen en wat het kost voordat ze bestellen.

Automatische updates van prijzen kunnen voor problemen zorgen.

Check na elke wijziging of alle verplichte informatie nog klopt.

Informatiecontrole door externe partijen is slim.

Juridische experts zien soms valkuilen die je zelf mist.

Mobiele versies worden vaak vergeten.

Ook op telefoon en tablet gelden dezelfde informatieplichten.

De Inspectie Leefomgeving en Transport kijkt steeds vaker naar webwinkels.

Ze letten op productveiligheid en juiste informatie.

Toekomstige ontwikkelingen in regelgeving

Europese regels worden strenger.

Nieuwe wetten richten zich op betere bescherming van consumenten bij online aankopen.

De Digital Services Act brengt extra verplichtingen voor grote webshops.

Ook kleinere handelaren krijgen te maken met strengere eisen voor transparantie.

Kunstmatige intelligentie in webshops moet je straks melden.

Klanten hebben recht te weten wanneer AI hun keuzes beïnvloedt.

Toegankelijkheid wordt steeds belangrijker.

Websites moeten bruikbaar zijn voor mensen met een beperking.

Duurzaamheidsinformatie wordt verplicht voor meer producten.

Handelaren moeten gegevens geven over milieu-impact en reparatiemogelijkheden.

Boetes gaan waarschijnlijk omhoog.

Het nieuwe sanctiemodel laat kortingen tot 60% van de aankoopprijs toe bij ernstige schendingen.

Veelgestelde vragen

De Nederlandse wet stelt strenge eisen aan webshops als het gaat om informatie voor consumenten.

Sinds 2021 controleren rechters actief of ondernemers zich aan deze regels houden en kunnen ze sancties opleggen.

Wat zijn de voornaamste verplichtingen van webshops volgens de Nederlandse consumentenwetgeving?

Webshops moeten vóór aankoop essentiële informatie geven aan consumenten. Dit staat in artikel 6:230m van het Burgerlijk Wetboek.

Ze moeten hun identiteit en contactgegevens tonen. Dus: naam, adres en telefoonnummer moeten duidelijk in beeld zijn.

Het is verplicht om de belangrijkste kenmerken van producten of diensten te beschrijven. Ook de totale prijs, inclusief alle belastingen, hoort er gewoon bij.

Webshops geven uitleg over de leveringswijze en de verwachte leveringstermijn. Ze laten weten hoe je kunt betalen en wanneer de levering plaatsvindt.

Hoe kunnen recente gerechtelijke uitspraken van invloed zijn op de informatieplicht van webwinkels?

Op 12 november 2021 besloot de Hoge Raad dat rechters de informatieplichten actief moeten controleren. Ze doen dit uit zichzelf, zonder dat een consument daarom hoeft te vragen.

Rechters checken nu altijd of webshops voldoen aan de essentiële informatieplichten. Ze letten ook op informatieplichten waar een specifieke wettelijke sanctie aan hangt.

Welke informatie moet een webshop minimaal verstrekken bij het aangaan van een koopovereenkomst?

Een webshop moet het herroepingsrecht duidelijk uitleggen. Denk aan de termijn waarbinnen je een aankoop mag annuleren.

De kosten voor terugzending moeten helder zijn. Als jij als consument die kosten moet betalen, moet dat vooraf bekend zijn.

Bijkomende kosten mogen alleen als ze vooraf duidelijk zijn meegedeeld. Verborgen kosten zijn gewoon niet toegestaan.

Voor abonnementen gelden extra regels over de looptijd. Ook opzeggingsvoorwaarden moeten duidelijk staan uitgelegd.

Wat zijn de consequenties voor webshops als ze zich niet houden aan de informatieplicht?

Rechters kunnen een overeenkomst (deels) vernietigen als een webshop zich niet aan de regels houdt. Vooral als het om essentiële informatieplichten gaat, grijpen ze in.

Soms gelden er automatische sancties bij het niet nakomen van bepaalde informatieplichten. Bijvoorbeeld: legt een webshop het herroepingsrecht niet goed uit, dan krijg je als consument langer de tijd om te annuleren.

Je hoeft bijkomende kosten of terugzendkosten niet te betalen als ze niet vooraf zijn meegedeeld. Dat is wel zo eerlijk.

Gedeeltelijke vernietiging kan ervoor zorgen dat je als consument minder hoeft te betalen. De webshop krijgt dan simpelweg minder geld.

Hoe dient een webshop de informatie over het herroepingsrecht te presenteren?

Webshops moeten informatie over het herroepingsrecht in gewone, begrijpelijke taal geven. Het moet op een logische plek staan, zodat je het makkelijk kunt vinden.

Ze moeten een herroepingsformulier aanbieden. Dat maakt het voor jou als consument een stuk eenvoudiger om te annuleren.

Ontbreekt deze info? Dan wordt de herroepingstermijn automatisch langer. Je krijgt dus extra tijd om te beslissen of je de aankoop wilt houden.

Op welke wijze worden boetes vastgesteld voor het niet naleven van informatieplichten door webshops?

De wet kent specifieke sancties voor verschillende informatieplichten. Deze sancties treden automatisch in werking; consumenten hoeven daar niets voor te doen.

Rechters leggen soms zelf sancties op als webshops belangrijke verplichtingen negeren. Dit komt vooral voor tijdens rechtszaken waarin de rechter onderzoekt of de regels zijn nageleefd.

De hoogte van een sanctie hangt af van hoe ernstig de schending is. Kleine details? Die leiden meestal niet tot het vernietigen van een hele overeenkomst.

Bij echt ernstige schendingen kan een rechter besluiten om de volledige overeenkomst te vernietigen. Beide partijen moeten dan terug naar de situatie zoals die was vóór de overeenkomst—dat kan best ingrijpend zijn.