Warmtenetten worden vaak gepresenteerd als een duurzame oplossing voor verwarming, waarbij warmte op een centrale locatie wordt opgewekt en vervolgens wordt gedistribueerd naar verschillende gebouwen en woningen. Hoewel het concept op papier aantrekkelijk lijkt, ervaren veel consumenten dagelijks de nadelen van deze systemen. Een warmtenet biedt namelijk maar beperkte voordelen als er geen keuzevrijheid en concurrentie is, en dat is vaak juist het probleem. Law & More is een advocatenkantoor deskundig in energierecht, dat afnemers van warmtenetten niet in de kou laat staan.
De nadelen van een warmtenet
- Monopoliepositie van leveranciers
Een van de grootste problemen is dat consumenten vaak gedwongen zijn om bij één leverancier aangesloten te blijven, zonder mogelijkheid om over te stappen. Dit creëert een monopoliepositie voor warmteleveranciers, waardoor consumenten geen marktconforme prijzen of diensten kunnen afdwingen. In Nederland zijn er maar enkele grote warmtenet-leveranciers, en zij bepalen de tarieven, de service en de voorwaarden zonder enige echte concurrentiedruk.
- Beperkte flexibiliteit in contracten en geen mogelijkheid om over te stappen
Waar consumenten bij reguliere energieleveranciers zelf het type contract kunnen kiezen (variabel, vast of dynamisch) en het moment van overstappen kunnen bepalen, hebben zij bij warmteleveranciers geen enkele keuzevrijheid. Bij reguliere leveranciers kunnen consumenten de aanbieder selecteren die de laagste prijs biedt en overstappen wanneer dit financieel voordelig is. Deze flexibiliteit ontbreekt volledig bij warmtenetten, waardoor consumenten vastzitten aan het systeem zonder alternatieven of onderhandelingsruimte.
- Hoge en gereguleerde tarieven zonder kortingen
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) stelt jaarlijks de maximale tarieven vast voor warmte, de afleverset en de aansluitkosten voor consumenten op een warmtenet. Volgens de huidige Warmtewet moet de ACM deze maximumtarieven berekenen op basis van de gemiddelde kosten van huishoudens met een gasgestookte ketel. Voor het maximumtarief per gigajoule (GJ) hanteert de ACM de gemiddelde gasprijs van een jaarcontract op 1 januari. Hoewel dit systeem bedoeld is om consumenten te beschermen, zijn de tarieven in de praktijk erg hoog. In tegenstelling tot energieleveranciers die te maken hebben met concurrentie en nieuwe klanten vaak aantrekkelijke kortingen bieden, betalen consumenten op een warmtenet vaak het maximale tarief zonder enige mogelijkheid tot onderhandelen of korting. Dit maakt warmtenetten een dure keuze zonder voordelen voor de klant. Een keuze die wordt gemaakt door een ander dan degene die moet betalen. Het is daarom maar de vraag of warmtebedrijven aandacht hebben voor de consument danwel deze alleen maar zien als geldautomaat.
- Geen keuzemogelijkheid voor huurders
Voor huurders is de situatie extra complex: zij hebben geen keuze en zijn volledig afhankelijk van de warmteleverancier die door de verhuurder is geselecteerd. Deze verplichte aansluiting betekent dat huurders vastzitten aan het warmtenet, zonder de mogelijkheid om over te stappen op goedkopere of duurzamere alternatieven.
- Kosten en technische vereisten voor afkoppelen koopwoningen
Voor eigenaren van koopwoningen geldt een uitzondering: zij hebben in theorie de mogelijkheid om zich los te koppelen van het warmtenet en over te stappen op alternatieve verwarmingsopties, zoals een warmtepomp of een zonneboiler. In de praktijk is dit echter geen eenvoudige optie. De kosten voor afkoppelen zijn vaak hoog, omdat het verwijderen van de aansluiting technische aanpassingen aan de woning vereist. Denk hierbij aan het aanleggen van een geheel nieuw verwarmingssysteem en mogelijk extra isolatie om de woning efficiënt te verwarmen. Daarnaast zijn er vaak contractuele verplichtingen met de warmteleverancier die het proces bemoeilijken en extra kosten met zich meebrengen. Hierdoor is het voor veel woningeigenaren ontmoedigend om de overstap te maken, ondanks de theoretische mogelijkheid om zich af te koppelen.
- Gebrekkige service en traagheid
Klanten van warmtenetten klagen vaak over de traagheid en slechte service van warmteleveranciers. Storingen kunnen uren, zo niet dagen, duren voordat ze worden opgelost. En omdat er geen concurrentie is, ontbreekt er een prikkel voor de leveranciers om hun service te verbeteren of om snel te reageren op problemen.
- Duurzaamheid van biomassa is omstreden
Veel warmtenetten presenteren zich als ‘duurzaam’ door het gebruik van biomassa, maar de duurzaamheid van biomassa is sterk omstreden. Bij de verbranding of vergassing van biomassa komt CO₂ vrij, en het gebruik van hout in biomassa leidt tot ontbossing en verlies van biodiversiteit. Desondanks blijven warmtenetleveranciers die biomassa gebruiken zich profileren als milieuvriendelijk, terwijl deze vorm van energie op lange termijn niet bijdraagt aan een duurzaam klimaatbeleid. In feite worden consumenten misleid over de werkelijke milieu-impact van hun warmtebron. Natuurlijk is de situatie anders bij echt duurzame warmtebronnen als bijvoorbeeld aardwarmte.
Juridische ondersteuning bij problemen met warmtenetten: actie “Pak de Warmtenetten Aan”
Omdat we de problemen rond warmtenetten goed begrijpen, wil Law & More consumenten helpen die juridische problemen ervaren met hun warmteleverancier. Wij staan klaar om juridische stappen te ondernemen tegen warmtenetleveranciers die hun monopoliepositie misbruiken of consumenten onredelijke voorwaarden opleggen. Dat geschillen met warmteleveranciers voor consumenten goed kunnen uitpakken, blijkt bijvoorbeeld uit de twee arresten van 16 juli 2024 van het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch waarin het hof vaststelde dat Ennatuurlijk, een grote warmteleverancier, in de Eindhovense wijk Meerhoven en de Tilburgse wijk Reeshof vele jaren lang onterecht een aansluitbijdrage liet betalen. Ennatuurlijk is tegen de arresten in cassatie gegaan.
Om u te ondersteunen, biedt Law & More de maanden november en december 2024 een korting van maar liefst 25% op het vaste uurtarief voor energierecht zaken voor consumenten van €250 exclusief BTW, als u besluit om uw procedure tegen het warmtenet aan ons kantoor toe te vertrouwen. Deze actie, genaamd Pak de Warmtenetten Aan, is bedoeld om consumenten te helpen hun rechten te beschermen en warmteleveranciers te dwingen tot eerlijke en klantvriendelijke service.
Neem contact met ons op voor juridische bijstand
Heeft u problemen met uw warmteleverancier of bent u ontevreden over de manier waarop u wordt behandeld? Law & More laat u niet in de kou staan. Neem dan contact met ons op. Onze juridische experts helpen u graag om uw rechten te verdedigen en mogelijke stappen te ondernemen bij geschillen met warmteleveranciers.
Law & More staat voor u klaar om te vechten voor een rechtvaardige behandeling van alle consumenten op een warmtenet.
