Wanneer een werkgever het loon niet, niet op tijd of slechts gedeeltelijk betaalt, voel je je als werknemer al snel machteloos. Gelukkig beschermt de Nederlandse wet je duidelijk tegen achterstallige loonbetalingen.
Je mag als werknemer een loonvordering indienen bij de kantonrechter. Je kunt dan niet alleen het achterstallige loon eisen, maar ook wettelijke rente en een verhoging.
Het proces van een loonvordering indienen heeft een duidelijke volgorde. Probeer eerst het conflict op te lossen door direct contact met de werkgever.
Lukt dat niet, dan zijn juridische stappen mogelijk. Je hebt als werknemer sterke rechten, maar je moet wel weten hoe je het aanpakt.
Deze gids laat zien hoe het proces werkt, van de eerste stap tot aan een eventuele rechtszaak. Je leest wanneer je een vordering kunt indienen, welke bedragen je mag claimen en hoe lang zo’n procedure duurt.
We nemen ook praktische dingen als kosten en termijnen mee.
Wat is een loonvordering?
Een loonvordering is eigenlijk gewoon een juridische actie waarmee je je werkgever dwingt om achterstallig loon uit te betalen. Je kunt verschillende soorten betalingen opeisen, van salaris tot vakantiegeld en overuren.
Zowel werknemers als werkgevers hebben hierbij hun rechten en plichten.
Achterstallig loon en veelvoorkomende situaties
Achterstallig loon ontstaat als een werkgever het verschuldigde loon niet tijdig of niet volledig uitbetaalt. Dit gebeurt in allerlei situaties die je misschien herkent.
De meest voorkomende voorbeelden zijn:
- Je krijgt je maandelijkse salaris helemaal niet
- Je krijgt te weinig uren uitbetaald
- Vakantiegeld blijft uit in mei of juni
- Overuren worden niet vergoed zoals afgesproken
Soms heeft een werkgever gewoon geen geld, oftewel betalingsonmacht. Het bedrijf zit dan financieel in de knel en kan salarissen niet betalen.
Je kunt ook te maken krijgen met onterecht ingehouden vergoedingen. Denk aan reiskosten, telefoonvergoedingen of andere toeslagen die gewoon afgesproken zijn.
Bij ontslag of schorsing ontstaan vaak discussies over doorbetaling van loon. Je hebt meestal recht op loon tijdens de opzegtermijn.
Verschil tussen salaris, loon, vakantiegeld en overuren
Loon is de officiële juridische term voor alles wat een werkgever je moet betalen. Salaris is het maandelijkse bedrag, maar valt ook gewoon onder loon.
Vakantiegeld is wettelijk verplicht en moet minimaal 8% van je jaarloon zijn. Je werkgever moet dit uiterlijk in juni uitbetalen.
Je hebt altijd recht op vakantiegeld, ook als je ontslagen bent.
Overuren zijn de extra uren die je werkt bovenop je normale werkweek. Of je daar extra voor krijgt, hangt af van je contract of de cao.
Sommige mensen krijgen extra geld, anderen krijgen vrije tijd terug.
| Type uitbetaling | Wettelijke regel | Wanneer verschuldigd |
|---|---|---|
| Maandloon | Arbeidsovereenkomst | Elke maand |
| Vakantiegeld | Minimaal 8% | Voor juni |
| Overuren | Cao of contract | Na gewerkte uren |
Al deze vormen van loon kun je meenemen in een loonvordering als ze niet betaald worden.
Rechten en plichten van de werknemer en werkgever
Werkgevers moeten loon op tijd en volledig uitbetalen. Dat staat in het Burgerlijk Wetboek en in arbeidsovereenkomsten.
Ze moeten ook vakantiegeld en afgesproken toeslagen betalen.
Als ze te laat zijn, moet de werkgever vanaf de vierde werkdag een wettelijke verhoging betalen. Dat is een boete die kan oplopen tot 50% van het achterstallige bedrag.
Werknemers hebben recht op hun loon op de afgesproken datum. Je kunt je loon tot vijf jaar na de vervaldatum opeisen.
Dat heet de verjaringstermijn.
Je moet je werk wel goed uitvoeren om recht op loon te houden. Ben je ziek, dan heb je meestal recht op doorbetaling.
Beide partijen mogen de arbeidsovereenkomst opzeggen. Loonbetalingen moeten doorgaan tijdens de opzegtermijn.
Bij een conflict kan de kantonrechter bepalen wie gelijk heeft.
De wettelijke rente komt bovenop het achterstallige loon. Die rente loopt vanaf de dag dat je eigenlijk betaald had moeten krijgen.
Wanneer kun je een loonvordering indienen?
Je kunt een loonvordering indienen als je werkgever het loon niet, te laat, of maar deels betaalt. Je hebt tot vijf jaar na de oorspronkelijke betaaldatum de tijd om dit te doen.
Typische redenen voor een loonvordering
Niet-betaling van regulier loon komt het vaakst voor. Je werkgever betaalt je maandloon of weekloon helemaal niet uit.
Te late betaling geeft je ook recht op een loonvordering. Krijg je te laat betaald, dan kun je juridische stappen zetten.
Achterstallig loon bestaat vaak uit meerdere onderdelen:
- Vakantietoeslag
- Bonussen en gratificaties
- Overwerkvergoedingen
- Winstaandelen
- Dertiende maand
Schorsing of ontslag levert soms loonconflicten op. Ben je geschorst of op staande voet ontslagen, dan heb je vaak nog recht op bepaalde loononderdelen.
Gedeeltelijke betaling is ook reden genoeg. Je werkgever moet gewoon het volledige afgesproken loon uitbetalen.
Verjaringstermijnen en tijdslijnen
Vijf jaar verjaring geldt voor alle loonvorderingen. Je mag achterstallig loon tot vijf jaar na de oorspronkelijke betaaldatum opeisen.
Verlenging van verjaring kan door een aangetekende brief te sturen. Je moet daarin duidelijk aangeven om welk loon en welke periode het gaat.
Wettelijke verhoging loopt vanaf de vierde werkdag na de te late betaling op. Die boete kan maximaal 50% van het achterstallige loon bedragen.
Directe actie is slim bij loonproblemen. Hoe sneller je reageert, hoe sterker je staat.
Stappenplan voor het indienen van een loonvordering
Het indienen van een loonvordering begint altijd met direct contact met je werkgever. Je probeert het probleem eerst informeel op te lossen, voordat je formele stappen zet.
Communicatie en onderhandelingen met de werkgever
De eerste stap is simpel: neem direct contact op met je werkgever. Bel even, stuur een mail, of ga langs voor een gesprek.
Loonproblemen ontstaan vaak door een foutje of miscommunicatie. Soms is het loon gewoon vergeten of is er verkeerde informatie doorgegeven.
Belangrijk bij het eerste contact:
- Vraag waarom je geen loon hebt ontvangen
- Noteer de datum en tijd van het gesprek
- Bewaar alle e-mails en berichten
- Vraag om een duidelijke betaaldatum
Leg alles schriftelijk vast. Stuur na een telefoongesprek een bevestigingsmail met de gemaakte afspraken.
Geef je werkgever een redelijke termijn om te reageren. Meestal is dat 3 tot 7 dagen, afhankelijk van de situatie.
Formele ingebrekestelling per brief
Werkt het informele contact niet? Dan stuur je een formele ingebrekestelling. Dat is een officiële waarschuwing aan je werkgever.
Een ingebrekestelling bevat:
- Naam en adres van jou en je werkgever
- Een duidelijke omschrijving van het probleem
- Het exacte bedrag dat je nog krijgt
- Een concrete betalingstermijn (vaak 14 dagen)
- Verwijzing naar eerdere communicatie
Stuur de brief altijd aangetekend. Zo heb je bewijs dat je werkgever de brief heeft ontvangen.
Noem in de brief ook de wettelijke rente en eventuele kosten. Na het verlopen van de betalingstermijn mag je rente over het achterstallige loon eisen.
Bewaar een kopie van de brief én het verzendbewijs. Die heb je nodig als je verdere stappen moet zetten.
Contact met vakbond of advocaat
Als de ingebrekestelling niets oplevert, kan de werknemer professionele hulp zoeken. Een vakbond of advocaat kan juridisch advies geven en namens de werknemer optreden.
Voordelen van een vakbond:
- Gratis juridisch advies voor leden
- Ervaring met arbeidsconflicten
- Kan bemiddelen tussen werkgever en werknemer
- Heeft kennis van cao-afspraken
Een advocaat weet meer van arbeidsrecht dan de gemiddelde werknemer. Hij kan een dagvaarding opstellen en je vertegenwoordigen bij de kantonrechter.
Advocaten zijn vaak prijzig, maar veel kantoren bieden een eerste gesprek gratis aan. Soms werken ze met een no cure no pay-regeling.
Als het echt snel moet, kan een advocaat een kort geding starten. In zo’n spoedprocedure beslist de rechter snel over de loonbetaling.
Juridische procedures: van dagvaarding tot uitspraak
Een loonvordering begint met een dagvaarding bij de kantonrechter. Werknemers kunnen kiezen tussen een snelle spoedprocedure of een uitgebreide bodemprocedure.
De procedure volgt vaste stappen en eindigt met een bindende uitspraak.
Het starten van een loonvorderingsprocedure
De werknemer start de procedure met het opstellen van een dagvaarding. Hierin staan alle details over het conflict en de eis.
Essentiële onderdelen van de dagvaarding:
- Naam en adres van beide partijen
- Beschrijving van het arbeidsconflict
- Specifieke eis (achterstallig loon, wettelijke verhoging)
- Juridische grondslag van de vordering
Een deurwaarder bezorgt de dagvaarding officieel bij de werkgever. Dat is verplicht volgens het arbeidsrecht.
Een advocaat helpt vaak bij het opstellen, zeker als het ingewikkeld wordt. Het is niet verplicht, maar meestal wel verstandig.
De werkgever krijgt wat tijd om te reageren. Hoeveel tijd, hangt af van het soort procedure.
Rol van de kantonrechter en de procedure
De kantonrechter behandelt alle loonvorderingen volgens vaste stappen. Deze rechter weet alles van arbeidsrecht en de bijbehorende regels.
Belangrijke taken van de kantonrechter:
- Beoordelen van bewijs en argumenten
- Bepalen van wettelijke verhoging (maximaal 50%)
- Vaststellen van wettelijke rente
- Nemen van definitieve beslissing
De procedure begint met het indienen van stukken. Beide partijen mogen hun kant van het verhaal geven.
Meestal volgt er een zitting. Partijen lichten hun zaak mondeling toe en de rechter kan vragen stellen.
Na afloop doet de kantonrechter uitspraak binnen een bepaalde termijn. Die uitspraak geldt voor beide partijen.
Kort geding versus bodemprocedure
Werknemers kiezen tussen twee procedures, elk met eigen tempo en aanpak.
Kort geding (spoedprocedure):
- Snelle behandeling, vaak binnen een paar weken
- Uitspraak meestal binnen twee weken na de zitting
- Vooral geschikt bij duidelijke, dringende zaken
- Geeft een voorlopige voorziening tot het definitieve oordeel
Bodemprocedure (uitgebreide procedure):
- Duurt vaak zo’n negen maanden
- Mogelijkheid om getuigen te horen
- Handig bij complexe conflicten
- Geeft een definitieve, uitgebreide beoordeling
De keuze hangt af van hoe dringend en ingewikkeld de zaak is. Twijfel je? Een advocaat kan adviseren over de beste aanpak.
Beide procedures kunnen uitlopen op hoger beroep als iemand het niet eens is met de uitspraak.
Wat kun je vorderen bij de rechter?
Bij een loonvordering kun je naast het achterstallige salaris extra bedragen eisen. Denk aan wettelijke verhoging als boete en rente over het te laat betaalde loon.
Uitbetaling van achterstallig salaris
Het achterstallig loon vormt altijd de kern van een loonvordering. Dit is het bedrag dat de werkgever had moeten betalen maar niet heeft gedaan.
Het bedrag waar je recht op hebt, staat in je arbeidsovereenkomst. Vakantiegeld en andere afgesproken vergoedingen tellen ook mee.
Let op de termijn: Na vijf jaar vervalt je recht op achterstallig loon. Daarna kun je het niet meer opeisen.
Bij ontslag op staande voet moet je binnen twee maanden in actie komen. Anders vervalt je recht op doorbetaling van loon.
Openstaande vakantiedagen kun je ook vorderen. Ze worden omgerekend naar geld op basis van je dagloon.
Wettelijke verhoging
De wettelijke verhoging is een boete voor de werkgever bovenop het achterstallige loon. Dit bedrag mag nooit meer zijn dan 50% van het totale loon.
Rechters kennen meestal 10 tot 20% toe als wettelijke verhoging. Het exacte percentage verschilt per situatie.
Deze verhoging moet werkgevers stimuleren om lonen op tijd te betalen. Het is bedoeld als straf voor te laat of niet betalen.
Je hoeft de verhoging niet apart te bewijzen. Als de rechter vaststelt dat je loon te laat kwam, krijg je deze verhoging automatisch.
Wettelijke rente
Als je loon te laat is, heb je recht op wettelijke rente. De overheid stelt dit percentage elk jaar opnieuw vast.
De rente loopt vanaf de dag dat het loon betaald had moeten worden, tot de dag waarop de werkgever echt betaalt.
Huidig rentepercentage: De wettelijke rente verandert jaarlijks mee met de marktrente.
De rente geldt over het hele achterstallige bedrag. Bij grote bedragen of lange wachttijd kan dat aardig oplopen.
De rechter kent deze rente automatisch toe als blijkt dat het loon te laat is betaald.
Praktische zaken: kosten, termijnen en advies
De kosten van een loonvordering verschillen per situatie en procedure. De duur hangt af van het soort procedure. Juridische bijstand is niet verplicht, maar vaak wel handig.
Kosten van de procedure en rechtsbijstand
Een loonvordering brengt kosten met zich mee. De belangrijkste zijn de griffierechten voor de rechtbank.
Griffierechten verschillen per procedure:
- Kort geding: meestal wat duurder door de spoed
- Bodemprocedure: standaard griffierechten
- Hoger beroep: extra kosten als je niet akkoord gaat met de uitspraak
Een advocaat is niet verplicht bij loonvorderingen. Je kunt zelf naar de kantonrechter stappen. Zonder rechtsbijstandsverzekering betaal je de advocaatkosten zelf.
De verliezende partij hoeft niet altijd alle kosten te betalen. Dat ligt aan de financiële situatie van de werkgever. Is de werkgever failliet, dan zijn kosten vaak niet terug te krijgen.
Vakbonden bieden soms juridische bijstand aan leden. Dat is vaak voordeliger voor leden.
Duur van het proces en spoedprocedures
Hoe lang een loonvordering duurt, hangt af van de procedure. Een kort geding is het snelst, zeker bij salariszaken.
Kort geding duurt meestal een paar weken tot enkele maanden. Je krijgt een voorlopige uitspraak. Beide partijen kunnen deze als definitief accepteren.
Bodemprocedures nemen meer tijd in beslag. Deze zijn nodig bij ingewikkelde zaken of als er getuigen gehoord moeten worden.
Regelrechters zijn in sommige regio’s beschikbaar. Zij proberen eerst tot een oplossing te komen. Lukt dat niet, dan volgt direct een oordeel.
Mediation kan het proces verkorten. Een mediator begeleidt gesprekken tussen werkgever en werknemer. Dit kan zelfs tijdens een lopende rechtszaak.
Rol van een advocaat en vakbond tijdens het proces
Een advocaat is niet verplicht, maar wel handig bij lastige zaken. Advocaten kennen de stappen en kunnen inschatten wat de kansen zijn.
Voordelen van een advocaat:
- Kennis van arbeidsrecht
- Ervaring met procedures
- Onderhandelen met de werkgever
- Correcte indiening van documenten
Vakbonden bieden vaak juridische hulp aan leden. Ze weten veel van arbeidsconflicten en loonvorderingen. Vakbondsjuristen zijn gespecialiseerd in arbeidsrecht.
Veel vakbonden werken samen met gespecialiseerde advocaten. Leden krijgen vaak korting of een gratis eerste advies.
Zelfstandig procederen kan ook. De kantonrechter helpt bij het invullen van formulieren. Online vind je voorbeelden om een loonvordering in te dienen.
Goede voorbereiding helpt bij juridische stappen. Verzamel je arbeidscontract, loonstroken en alle communicatie met de werkgever.
Veelgestelde vragen
Werknemers hebben vaak vragen over de stappen, benodigde documenten en termijnen bij loonvorderingen. De procedure vraagt om voorbereiding en kan grote gevolgen hebben.
Wat zijn de vereiste stappen om een loonvordering te starten?
Probeer eerst het probleem op te lossen door met de werkgever te praten. Soms blijkt het om een administratieve fout te gaan.
Helpt praten niet, stuur dan een schriftelijke ingebrekestelling. Hierin geef je de werkgever meestal 14 dagen de tijd om te betalen.
Is er dan nog steeds geen oplossing? Dan kun je juridische hulp zoeken. Een advocaat helpt met de volgende stappen.
De laatste stap is een procedure bij de kantonrechter. Dit kan via een spoedprocedure of een uitgebreide bodemprocedure.
Welke documentatie is noodzakelijk bij het indienen van een loonvordering?
Je hebt het arbeidscontract nodig om te laten zien welke loonafspraken zijn gemaakt. Dit contract laat zien wat je werkgever je eigenlijk moet betalen.
Loonstroken en bankafschriften zijn handig om te laten zien wat er wel of niet is overgemaakt. Daarmee kun je aantonen hoeveel geld je nog tegoed hebt.
Bewaar alle communicatie over het loon met je werkgever. Denk aan e-mails, brieven of zelfs aantekeningen van telefoongesprekken.
De schriftelijke ingebrekestelling en het bewijs dat je die hebt verstuurd zijn ook belangrijk. Daarmee kun je laten zien dat je de werkgever echt een kans hebt gegeven om alsnog te betalen.
Binnen welke termijn moet een loonvordering ingediend worden volgens de Nederlandse wetgeving?
Volgens het Nederlandse recht verjaart een loonvordering na vijf jaar. Daarna kun je het achterstallige loon niet meer opeisen.
De termijn start op de dag dat het loon eigenlijk op je rekening had moeten staan. Elke maand salaris heeft dus zijn eigen verjaringstermijn.
Het is slim om niet te lang te wachten. Hoe langer je wacht, hoe lastiger het wordt om goed bewijs te verzamelen.
Hoe kan ik als werknemer optreden als mijn werkgever weigert te betalen na een loonvordering?
Je kunt naar de rechter stappen en vragen om dwangmaatregelen. Bijvoorbeeld beslag leggen op de bankrekening of spullen van de werkgever.
Een deurwaarder kan je helpen om het geld te innen. Die heeft speciale bevoegdheden om betalingen af te dwingen.
Soms kun je ook het UWV of de Belastingdienst inschakelen. Deze instanties hebben manieren om druk uit te oefenen op werkgevers die niet betalen.
In extreme gevallen kun je zelfs aangifte doen van oplichting. Dat geldt vooral als de werkgever bewust niet betaalt terwijl hij het geld wel heeft.
Wat zijn de mogelijke gevolgen voor een werkgever die niet voldoet aan een loonvordering?
De werkgever moet wettelijke rente betalen over het achterstallige loon. Die rente begint te lopen vanaf de dag dat je eigenlijk betaald had moeten worden.
De rechter kan de werkgever dwingen om proceskosten te betalen. Denk aan advocaatkosten en griffierechten.
Dwangmaatregelen kunnen het bedrijf flink in de war schoppen. Beslag op bankrekeningen of inventaris kan voor serieuze problemen zorgen.
Het imago van het bedrijf loopt ook risico. In de branche verspreidt slecht nieuws over wanbetaling zich vaak verrassend snel.
Aan welke voorwaarden moet worden voldaan om een loonvordering succesvol te maken bij de rechter?
Er moet een geldig arbeidscontract zijn tussen werkgever en werknemer. In dat contract moeten duidelijke afspraken over het loon staan.
De werknemer moet kunnen aantonen dat hij het werk ook echt heeft gedaan. Denk aan tijdregistraties, e-mails of zelfs een getuige die dat kan bevestigen.
Het bedrag waar het om gaat moet helder zijn. Als de loonafspraken vaag zijn, wordt het een stuk lastiger om je gelijk te halen.
De werknemer moet de juiste stappen volgen. Dat betekent eerst samen proberen tot een oplossing te komen en daarna pas een ingebrekestelling sturen.